Kiểm soát bệnh dịch nguy hiểm trên đàn vật nuôi

Cúm gia cầm, lở mồm long móng, dịch tả lợn châu Phi là 3 loại bệnh dịch nguy hiểm, với độ lưu hành cao trên đàn gia súc, gia cầm. Bắc Ninh là địa phương có lưu lượng giao thông lớn, nguy cơ bệnh dịch lây lan và bùng phát luôn thường trực, với quan điểm không lơ là, chủ quan, ngành Nông nghiệp tỉnh thực hiện các biện pháp kiểm soát tối đa bệnh dịch, bảo vệ an toàn đàn nuôi và giá trị kinh tế cho nông dân.

Cơ cấu đàn vật nuôi của tỉnh có sự thay đổi, đàn trâu, đàn lợn và đàn gia cầm có xu hướng tăng so năm 2020; cụ thể: đàn trâu 4.070 con, tăng 45,3%; đàn lợn 300.000 con, tăng 10,9%, đàn gia cầm 5,9 triệu con, tăng 2,8%. Đặc biệt, với sự vận động của ngành chức năng, các cấp chính quyền địa phương, chăn nuôi chuyển mạnh theo hướng tập trung, quy mô lớn. Toàn tỉnh hiện có 728 trang trại (theo quy định của Luật Chăn nuôi); 16 doanh nghiệp chăn nuôi.
5 năm qua, bệnh dịch tả lợn châu Phi xảy ra liên tục tại 983 hộ, thuộc địa bàn 277 thôn, khu phố ở 93 xã, phường, làm chết và buộc tiêu huỷ 10.297 con lợn, tổng trọng lượng 497.653 kg. Dịch bệnh cúm gia cầm xảy ra rải rác tại 51 hộ, thuộc địa bàn 39 thôn, khu phố ở 33 xã, phường, làm chết và buộc tiêu huỷ 82.705 con gia cầm, tổng trọng lượng 167.200 kg. Dịch bệnh lở mồm long móng gia súc ổn định hơn, xảy ra năm 2020 tại 3 hộ chăn nuôi tại phường Nhân Hoà (thị xã Quế Võ) làm 3 con bò, bê mắc bệnh.

Cán bộ thú y phường Phù Lương (thị xã Quế Võ) hỗ trợ vệ sinh tiêu độc khử trùng tại một ổ dịch bệnh tả lợn châu Phi.

Để phòng, chống các loại dịch bệnh này, toàn tỉnh tập trung tiêm vắc xin đầy đủ cho đàn gia súc, gia cầm. Từ năm 2019 - 2024, đã tiêm 64.305.976 liều vắc xin cúm gia cầm (vắc xin tỉnh cấp 50.333.000 liều; người dân, doanh nghiệp tự mua 13.972.976 liều). Năm 2020-2024, tiêm 2.667.625 liều vắc xin lở mồm long móng; năm 2023-2024, tiêm 22.452 liều vắc xin dịch tả lợn châu Phi. Đồng thời, 100% ổ dịch được giám sát, phát hiện và xử lý nhanh kịp thời trong vòng 24 giờ. Các chính sách hỗ trợ kiểm soát dịch bệnh như tiêm phòng, vệ sinh tiêu độc khử trùng, tiêu hủy gia súc, gia cầm mắc bệnh... được triển khai minh bạch, đúng đối tượng và thời gian quy định, giúp người chăn nuôi nâng cao ý thức chấp hành pháp luật và yên tâm ổn định sản xuất. Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản tỉnh tổ chức 111 lớp tập huấn, hướng dẫn các biện pháp chăn nuôi an toàn sinh học và kỹ thuật phòng, chống dịch bệnh cho đội ngũ cán bộ, cộng tác viên thú y và chủ các cơ sở, trang trại chăn nuôi. Nhờ đó, người dân chủ động tiêm phòng định kỳ tạo miễn dịch cho đàn gia súc, gia cầm, vệ sinh chuồng trại, tăng cường chăm sóc nuôi dưỡng… bảo đảm đàn vật nuôi sinh trưởng, phát triển tốt, đem lại hiệu quả kinh tế cao.
Tuy nhiên, trong bối cảnh một số loại vi rút gây bệnh nguy hiểm biến đổi về cấu trúc, gây khó khăn cho việc chẩn đoán, lựa chọn, sử dụng vắc xin tiêm phòng; mật độ chăn nuôi vẫn còn cao, hình thức chăn nuôi nhỏ lẻ, phân tán trong khu dân cư; một bộ phận người chăn nuôi còn e ngại, chưa tin tưởng sử dụng vắc xin dịch tả lợn châu Phi... là những thách thức đặt ra trong quá trình kiểm soát các loại bệnh dịch nguy hiểm. Theo dự báo, thời gian tới, bệnh dịch tả lợn châu Phi vẫn sẽ xảy ra rải rác, đặc biệt ở những cơ sở chăn nuôi nhỏ lẻ, điều kiện vệ sinh kém. Vì vậy, Chi cục Chăn nuôi, Thú y và Thủy sản tỉnh đẩy mạnh công tác thông tin tuyên truyền, hướng dẫn xây dựng các cơ sở chăn nuôi bảo đảm an toàn dịch bệnh. Thực hiện tiêm phòng triệt để vắc xin; tập huấn, hướng dẫn kỹ thuật cho các hộ chăn nuôi về biện pháp phòng, chống dịch bệnh; hướng dẫn chăm sóc nuôi dưỡng, bổ sung thức ăn nâng cao sức đề kháng cho đàn vật nuôi. Tăng cường công tác kiểm dịch vận chuyển động vật, sản phẩm động vật ra, vào địa bàn tỉnh; xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm buôn bán, giết mổ, vận chuyển gia súc gia cầm và sản phẩm gia súc, gia cầm mắc bệnh truyền nhiễm, nhập lậu, không rõ nguồn gốc xuất xứ... Mục tiêu đặt ra là kiểm soát tối đa dịch bệnh; giảm số ổ dịch qua hàng năm; phấn đấu đến năm 2030 dịch bệnh cúm gia cầm, lở mồm long móng gia súc và dịch tả lợn châu Phi trên địa bàn tỉnh cơ bản được khống chế.