Ngành Hải quan đẩy mạnh công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại

Trước tình hình buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả diễn biến phức tạp, ngành Hải quan triển khai đợt cao điểm từ ngày 15-5 đến 15-6, huy động toàn lực lượng, siết chặt kiểm soát để bảo vệ người tiêu dùng và nền kinh tế.

Đội Hải quan Bắc Ninh kiểm tra hàng hóa sau khi nhập khẩu về Việt Nam.

Quyết liệt triển khai các chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, Bộ trưởng Bộ Tài chính, ngày 18-5-2025 Cục Hải quan ban hành Công văn số 5214/CHQ-ĐTCBL tăng cường công tác chống buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả trong tình hình mới. Theo đó, Chi cục Hải quan khu vực V tập trung nguồn lực triển khai hiệu quả các biện pháp trong tháng cao điểm tấn công trấn áp tội phạm buôn lậu, vận chuyển trái phép qua biên giới hàng giả, hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc, xuất xứ ảnh hưởng đến sức khoẻ người tiêu dùng, sức khoẻ cộng đồng.
Các đơn vị nghiệp vụ tăng cường công tác thu thập thông tin, đánh giá, phân tích rủi ro đối với các mặt hàng có nguy cơ, tiềm ẩn rủi ro về giá, xuất xứ, không đạt điều kiện, tiêu chuẩn, quy chuẩn, chất lượng nhập khẩu ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng, sức khỏe cộng đồng để kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý các hành vi buôn lậu, gian lận thương mại hoặc chuyển cho đơn vị có chức năng, thẩm quyền xử lý theo quy định. Tăng cường công tác phối hợp với các lực lượng chức năng để xác minh nguồn gốc hàng hoá hồ sơ hải quan, nắm bắt, trao đổi thông tin về các thủ đoạn gian lận đối với hàng xuất khẩu, nhập khẩu có dấu hiệu buôn lậu, vận chuyển trái phép qua biên giới, trốn thuế, gian lận hoàn thuế GTGT, xác minh các giao dịch đáng ngờ (buôn lậu, rửa tiền, vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới...) để có các biện pháp xử lý kịp thời.
Theo ông Phạm Chí Thành, Chi cục trưởng Chi cục Hải quan khu vực V: Đơn vị được giao nhiệm vụ thực hiện công tác quản lý hải quan trên 5 tỉnh Bắc Ninh, Bắc Giang, Thái Nguyên, Bắc Kạn, Tuyên Quang với đặc điểm đơn vị hải quan ngoài cửa khẩu (HQNCK). Các Đội HQNCK chủ yếu giải quyết thủ tục cho hàng hóa xuất nhập khẩu (XNK) của các doanh nghiệp gia công, sản xuất xuất khẩu, chế xuất trên địa bàn, trong đó số lượng thường xuyên làm thủ tục hải quan khoảng 1.300 doanh nghiệp. Hàng hóa XNK chủ yếu là nguyên liệu, vật tư, linh kiện, hóa chất, máy móc… Tình hình buôn lậu, gian lận thương mại hàng giả tiềm ẩn nhiều diễn biến phức tạp… Đặc biệt nổi lên tình trạng lợi dụng hình thức kinh doanh trên các sàn thương mại điện tử (shopee, Lazada, Sendo, các mạng xã hội, Facebook, Zalo, Tiktok…) và hoạt động bưu chính, chuyển phát nhanh, các đối tượng sử dụng nhiều thủ đoạn tinh vi để thực hiện các hành vi buôn lậu, kinh doanh hàng giả, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc xuất xứ.
Năm 2024 và 5 tháng đầu năm 2025, đơn vị thực hiện kiểm tra, xử lý 8 vụ việc liên quan đến nhập khẩu hóa chất trên địa bàn Bắc Ninh, Bắc Giang, Thái Nguyên, thu nộp ngân sách nhà nước từ xử phạt vi phạm hành chính và áp dụng biện pháp khắc phục hậu quả hơn 560 triệu đồng. Xử lý vi phạm hành chính trong lĩnh vực hải quan 912 vụ với gần 30 tỷ đồng; trong đó, riêng địa bàn tỉnh Bắc Ninh xử lý 471 vụ, số tiền phạt hơn 4,9 tỷ đồng. Các hành vi vi phạm chủ yếu là khai, nộp hồ sơ khai hải quan không đúng thời hạn quy định, khai thuế sai; không có giấy phép nhập khẩu hàng hóa; vi phạm quy định về quản lý nguyên liệu, vật tư…
Đội Kiểm soát hải quan và các đơn vị Hải quan ngoài cửa khẩu theo chức năng, nhiệm vụ được phân công chủ động đẩy mạnh công tác phối hợp với cơ quan Thuế địa phương, các cơ quan chức năng (Công an, Bộ đội Biên phòng, Quản lý thị trường…) để xác minh nguồn gốc hàng hóa, hồ sơ hải quan, nắm bắt, trao đổi thông tin về các thủ đoạn gian lận đối với hàng hóa xuất khẩu, nhập khẩu có dấu hiệu buôn lậu, vận chuyển trái phép qua biên giới, trốn thuế, gian lận hoàn thuế GTGT… Tăng cường phối hợp với Ngân hàng Nhà nước để xác minh các giao dịch đáng ngờ (buôn lậu, rửa tiền, vận chuyển trái phép tiền tệ qua biên giới…) để có biện pháp xử lý kịp thời. Văn phòng Chi cục chủ trì, phối hợp với các đơn vị thuộc Chi cục đẩy mạnh công tác truyền thông, hướng dẫn người dân và doanh nghiệp thực hiện đúng các quy định pháp luật về hải quan, thuế, vận động người dân không tham gia, tiếp tay cho hoạt động buôn lậu, gian lận thương mại và hàng giả; cung cấp thông tin cho cơ quan hải quan, cơ quan thuế về các hành vi gian lận thương mại, gian lận thuế, buôn lậu, vận chuyển trái phép hàng nhái, hàng kém chất lượng, hàng không rõ nguồn gốc, ảnh hưởng đến sức khỏe người tiêu dùng, sức khỏe cộng đồng.