Tăng cường khám và điều trị di chứng hậu COVID

Mệt mỏi, ho dai dẳng, đau đầu, chóng mặt, hụt hơi, yếu cơ… là những triệu chứng điển hình của bệnh nhân sau khi khỏi COVID-19 có thể gặp phải, hay còn gọi là di chứng hậu COVID. Để đáp ứng nhu cầu khám, tư vấn và điều trị di chứng hậu COVID-19, BVĐK tỉnh vừa triển khai thành lập 3 phòng khám “hậu COVID” để khám, chẩn đoán và điều trị cho những bệnh nhân có nhu cầu.

Bệnh nhân Nguyễn Quang Nam (70 tuổi) ở Phố Và, phường Hạp Lĩnh (thành phố Bắc Ninh) bị ung thư đại tràng nên chưa được tiêm mũi vắc xin phòng COVID-19 nào. Không may mắc phải COVID-19 từ Tết Nguyên đán, ông trải qua 22 ngày điều trị tại viện, cả trong khu hồi sức tích cực và khoa truyền nhiễm. Mặc dù đã khỏi được hơn 1 tháng, nhưng ông vẫn liên tục gặp phải các triệu chứng hậu COVID nên đến viện để được khám và tư vấn với mong muốn sớm cải thiện và hồi phục sức khỏe.
Ông Nam cho biết: “Sau khi được xuất viện về nhà, tôi vẫn có triệu chứng thiếu oxy, không thở được, ho đờm nhiều. Bác sĩ có tư vấn về đi bộ, tập luyện nhẹ nhàng, tôi tự tập nhưng vẫn đau lồng ngực, khó thở và ho nhiều nên phải đến viện gặp bác sĩ hỗ trợ thuốc. Là người có bệnh nền, chưa được tiêm vắc xin nên tôi và gia đình cũng rất lo lắng với những vấn đề sức khỏe”.
Không giống như những bệnh khác, hậu COVID có thể xảy ra ở bất kì ai, kể cả người bị triệu chứng nhẹ. Những người hay gặp phải triệu chứng là người cao tuổi, người bị béo phì, bị bệnh nền và nữ thường nhiều hơn nam. “Thông thường bệnh nhân sẽ thấy mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt, rối loạn giấc ngủ; về hô hấp thì bệnh nhân ho, khó thở kéo dài, dai dẳng; hệ tim mạch thì bệnh nhân có đau tức ngực, rối loạn nhịp tim; cơ xương khớp thì có rối loạn nhược cơ, vận động kém; hệ tiêu hóa có thể bị đau bụng, rối loạn tiêu hóa”, bác sĩ Hoàng Công Quyền, Phòng khám Hậu COVID, khoa Khám bệnh, BVĐK tỉnh cho biết.
Khi đến phòng khám hậu COVID, người bệnh được bác sĩ hỏi tiền sử bệnh và các triệu chứng hiện gặp. Thông qua đó, chỉ định các kĩ thuật cận lâm sàng như chụp X-quang, cắt lớp vi tính, siêu âm, điện não đồ… để có căn cứ tư vấn người bệnh vào nhập viện điều trị nội trú hoặc kê đơn thuốc điều trị tại nhà. Theo bác sĩ Nguyễn Ngọc Trường, Phòng khám Hậu COVID, khoa Khám bệnh, những bệnh nhân có tổn thương phổi, hoặc chức năng gan phổi bị biến đổi nặng thì bệnh nhân sẽ được chỉ định nhập viện điều trị nội trú. Còn những trường hợp bị tổn thương mức độ nhẹ thì có thể được kê đơn tư vấn về điều trị tại nhà. Hiện tỉ lệ bệnh nhân có biểu hiện về cơ năng như hụt hơi, tức ngực, khó thở thì rất nhiều, nhưng thực tế khi làm cận lâm sàng thì tổn thương ở trên phổi, trên tim mạch và qua các chỉ số xét nghiệm, siêu âm thì tỉ lệ tổn thương rất ít; cho nên đa phần bệnh nhân sẽ được kê đơn về điều trị tại nhà. Những bệnh nhân bị ho nhiều thì có thể sử dụng thuốc tiêu đờm, hoặc các stress gây nên tình trạng kích thích đường tiêu hóa thì có thể sử dụng các thuốc bảo vệ đường tiêu hóa.
Ngoài sử dụng thuốc thì bệnh nhân cũng sẽ được tư vấn, hướng dẫn về cách để tập phục hồi chức năng cho các cơ quan trong cơ thể. Về chế độ dinh dưỡng thì bệnh nhân cũng nên sử dụng các thực phẩm giàu vitamin như hoa quả, rau xanh và có chế độ sinh hoạt, ăn uống, ngủ nghỉ điều độ thì các tình trạng của bệnh nhân sau khoảng 1 - 2 tháng sẽ được cải thiện và gần như không còn triệu chứng hậu COVID nữa”.
Hiện số lượng ca mắc COVID-19 trong cộng đồng ghi nhận khá cao, nhưng hầu hết trong số đó đều có triệu chứng nhẹ và được điều trị tại nhà do đã được tiêm đủ mũi vắc xin. Tuy nhiên, thực tế sau khi khỏi bệnh vẫn có nhiều trường hợp người dân có tâm lí chủ quan không theo dõi các triệu chứng hoặc lo lắng thái quá với những di chứng hậu COVID. Bác sĩ Nguyễn Văn Thuyết, Trưởng khoa Khám bệnh, BVĐK tỉnh khuyến cáo người dân không tự đi mua thuốc điều trị khi có các triệu chứng hậu COVID mà phải đến các cơ sở y tế, đặc biệt là các cơ sở như trạm y tế hoặc TTYT tuyến huyện, đây là những đơn vị trong thời gian qua đã có kinh nghiệm điều trị, tư vấn bệnh nhân COVID-19. Với các trường hợp sau điều trị vẫn còn các triệu chứng nặng hơn hoặc kéo dài thì nên đến các cơ sở y tế chuyên khoa tuyến tỉnh để được các bác sĩ chuyên khoa tư vấn, hướng dẫn và điều trị.
Bác sĩ Thuyết cũng đặc biệt lưu ý bệnh nhân không nên quá chủ quan khi có các triệu chứng hậu COVID, tránh trường hợp triệu chứng kéo dài và gây ảnh hưởng đến sức khỏe và chất lượng cuộc sống. Song cũng không nên quá lo lắng mà tự ý tìm hiểu thông tin trên mạng internet hoặc khám tại các phòng khám không uy tín.
BVĐK tỉnh hiện tiếp nhận trung bình khoảng 50 - 70 lượt khám bệnh hậu COVID mỗi ngày. Bệnh viện thành lập 3 phòng khám với đội ngũ bác sĩ, điều dưỡng được đào tạo chuyên sâu về điều trị hậu COVID tại các trường Đại học và bệnh viện tuyến Trung ương. Đây cũng là đội ngũ cán bộ có kinh nghiệm tham gia khám và điều trị cho bệnh nhân COVID-19 tại bệnh viện trong suốt hơn 2 năm vừa qua, hứa hẹn sẽ là địa chỉ tin cậy để người dân lựa chọn chăm sóc và phục hồi sức khỏe.