Tăng cường quản lý lao động người nước ngoài

Là địa bàn trọng điểm trong thu hút đầu tư nước ngoài, những năm qua, Bắc Ninh đã làm tốt công tác quản lý người nước ngoài đến làm việc, tạo nguồn nhân lực quan trọng góp phần thúc đẩy hoạt động sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp và tăng trưởng kinh tế của tỉnh. Tuy nhiên, trong bối cảnh ngày càng nhiều lao động nước ngoài đến làm việc, công tác quản lý cũng đang gặp phải những khó khăn, vướng mắc cần sớm được giải quyết.

Nhiều doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài tích cực tham gia các hoạt động vì an sinh xã hội. Trong ảnh: Đại diện Công ty TNHH Samsung Electronics Việt Nam và Liên đoàn Lao động tỉnh tặng quà Tết cho người lao động.

Hiện nay, trên địa bàn tỉnh có 10 khu công nghiệp (KCN), 24 cụm công nghiệp đã đi vào hoạt động với hơn 1.540 dự án đầu tư trực tiếp nước ngoài được cấp phép đầu tư (còn hiệu lực). Tổng số lao động là người nước ngoài được cấp giấy phép còn thời hạn trên địa bàn tỉnh có hơn 7.000 lao động, chủ yếu là lao động có quốc tịch như: Hàn Quốc, Trung Quốc, Nhật Bản, Malaysia, Ấn Độ, Philipines, Hoa Kỳ, Nam Phi… Lao động nước ngoài chủ yếu làm ở vị trí là nhà quản lý, giám đốc điều hành, chuyên gia và lao động kỹ thuật cao… đã bổ sung đáng kể nguồn nhân lực có chuyên môn kỹ thuật, kinh nghiệm quản lý điều hành, kỹ năng làm việc chuyên nghiệp, đóng góp đáng kể về hiệu quả lao động, nâng cao trình độ người lao động đồng thời cũng tạo ra môi trường cạnh tranh giữa lao động trong nước với lao động nước ngoài.
Thực hiện các qui định và để tạo điều kiện thuận lợi cho lao động nước ngoài vào làm việc, Bắc Ninh đã thực hiện nghiêm túc, đầy đủ, chặt chẽ, rõ ràng và đồng bộ các chính sách, pháp luật liên quan đến lao động nước ngoài đồng thời có nhiều chủ trương, giải pháp thiết thực, cụ thể phù hợp với tình hình thực tiễn của tỉnh. Tỉnh ban hành Quy chế phối hợp quản lý nhà nước trong tuyển dụng và quản lý lao động là người nước ngoài làm việc trên địa bàn tỉnh. Hằng năm, Sở Lao động-Thương binh và Xã hội phối hợp với các ngành, các cấp tổ chức kiểm tra, tập huấn, hướng dẫn về quản lý lao động là người nước ngoài cho các doanh nghiệp. Những thủ tục hành chính liên quan đến việc cấp giấy phép cho lao động là người nước ngoài đều được thực hiện tại Trung tâm Hành chính công của tỉnh và cơ bản đều được giải quyết đúng hoặc sớm hơn qui định, không có hồ sơ giải quyết chậm, muộn. Theo số liệu tổng hợp, năm 2019, Sở Lao động-Thương binh và xã hội, Ban Quản lý các khu công nghiệp tỉnh đã chấp thuận nhu cầu sử dụng lao động người nước ngoài cho 2.342 doanh nghiệp; cấp, cấp lại 5.273 giấy phép cho lao động là người nước ngoài. Những nỗ lực trong quản lý lao động người nước ngoài góp phần đáp ứng tốt nhu cầu về lao động chất lượng cao, bảo đảm sản xuất, kinh doanh của doanh nghiệp qua đó thúc đẩy phát triển kinh tế-xã hội trên địa bàn tỉnh.
Mặc dù vậy, trong công tác quản lý lao động người nước ngoài thời gian qua gặp không ít khó khăn, vướng mắc cần được tháo gỡ. Một trong những hạn chế là vẫn có tình trạng một số lao động là người nước ngoài chưa được cấp phép nhưng đã vào làm việc ở doanh nghiệp. Nguyên nhân của tình trạng này là do việc chia sẻ thông tin và phối hợp xử lý giữa các cơ quan quản lý nhà nước chưa kịp thời. Bên cạnh đó vẫn còn tình trạng “lách” luật khi lao động là người nước ngoài sử dụng visa du lịch nhưng vẫn ở lại làm việc trong doanh nghiệp. Một số doanh nghiệp còn thụ động, trông chờ vào sự hướng dẫn của cơ quan quản lý nhà nước khi làm thủ tục cấp giấy phép lao động cho người nước ngoài. Không ít doanh nghiệp thực hiện chưa nghiêm qui định về chế độ báo cáo… Đây là những khó khăn, vướng mắc làm ảnh hưởng không nhỏ đến quản lý lao động người nước ngoài, nhất là khi có những vấn liên quan đến công tác quản lý lao động nước ngoài.

Giáo viên người nước ngoài tham gia giảng dạy môn Tiếng Anh tại Bắc Ninh năm 2019.

Bên cạnh những khó khăn, tồn tại nêu trên thì công tác quản lý lao động nước ngoài hiện nay càng khó khăn hơn bởi tác động của dịch Covid-19. Theo ông Nguyễn Minh Tuấn, Trưởng phòng Việc làm (Sở Lao động-Thương binh và Xã hội) thì trước diễn biến phức tạp của dịch Covid-19, công tác quản lý lao động nước ngoài trên địa bàn được tỉnh hết sức quan tâm chỉ đạo, các cấp, ngành quyết liệt thực hiện chặt chẽ, đúng qui định, đúng tinh thần chỉ đạo trong công tác phòng, chống dịch Covid-19 của Trung ương và Chủ tịch UBND tỉnh. Trong đó, chú trọng đẩy mạnh công tác tuyên truyền, triển khai nghiêm túc các biện pháp phòng, chống dịch Covid-19 trong các doanh nghiệp nói chung, các doanh nghiệp có người nước ngoài nói riêng nhằm giúp doanh nghiệp ổn định sản xuất, kinh doanh. Tăng cường kiểm tra, kiểm soát các doanh nghiệp nước ngoài, người nước ngoài làm việc trên địa bàn trong việc thực hiện các qui định về phòng, chống dịch Covid-19 như: Tuyên truyền, khuyến cáo người lao động thực hiện các biện pháp phòng, chống dịch bệnh; cung cấp danh sách người nước ngoài vào làm việc; thực hiện cách ly y tế theo hướng dẫn của ngành Y tế.... nhằm góp phần cùng các cấp, ngành và toàn xã hội làm tốt công tác phòng, chống dịch Covid-19.
Công tác quản lý lao động nước ngoài trên địa bàn tỉnh có ý nghĩa quan trọng, nhất là trong thời điểm dịch Covid-19 đang có những diễn biến phức tạp thì công tác này càng phải được các cấp, ngành quan tâm chú trọng và thực hiện quyết liệt, hiệu quả. Trong đó cần thực hiện các giải pháp mang tính đồng bộ, lâu dài như: Tăng cường tuyên truyền các qui định và các khuyến cáo đến doanh nghiệp và người lao động nước ngoài chủ động phòng, chống dịch bệnh; chủ động tập huấn, hướng dẫn bằng nhiều hình thức để các cơ quan, tổ chức, doanh nghiệp nắm được đầy đủ các qui định trong việc quản lý về cấp giấy phép cho lao động là người nước ngoài; tăng cường công tác phối hợp giữa các cấp, các ngành hữu quan phối hợp chặt chẽ trong việc quản lý lao động là người nước ngoài ở cả doanh nghiệp và nơi cư trú;  xem xét xây dựng, sửa đổi qui chế phối hợp nhằm nâng cao hiệu quả quản lý trong thời gian tới. Bên cạnh đó làm tốt công tác thanh tra, kiểm tra các doanh nghiệp, dự án, nhà thầu có yếu tố nước ngoài trong việc quản lý, cấp phép lao động, kịp thời phát hiện, chấn chỉnh, xử lý nghiêm những vi phạm, quan đó đưa công tác quản lý lao động nước ngoài chặt chẽ, đúng pháp luật vì sự phát triển chung của tỉnh.