Thấm đẫm tình yêu Quan họ

Liên hoan các làng Quan họ thực hành tiêu biểu lần thứ Nhất do Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức vừa khép lại trong niềm hân hoan, phấn khởi của các liền anh, liền chị. Những rung động, cảm xúc sâu lắng, ấn tượng còn đọng mãi trong lòng công chúng, khán giả yêu Dân ca Quan họ Bắc Ninh.

Ngay từ đầu giờ sáng, tại Nhà hát Dân ca Quan họ Bắc Ninh, các liền anh, liền chị trong trang phục mớ ba, mớ bảy hiện rõ nét vui tươi nhưng không kém phần hồi hộp trước khi bước vào sân khấu lớn. Liền chị Nguyễn Thị Anh Thơ, Chủ nhiệm CLB Quan họ thực hành thôn Ngọc Tỉnh, xã Lãng Ngâm (Gia Bình) chia sẻ niềm háo hức: Ngay khi nhận được kế hoạch về Liên hoan, các anh, chị, em trong CLB rất hứng khởi, chăm chỉ tập luyện. Đây là lần đầu tiên CLB biểu diễn trên sân khấu lớn nên các thành viên đều tâm huyết đem hết khả năng, kỹ thuật hát, biểu diễn để có những tiết mục đặc sắc nhất phục vụ khán giả.
Liên hoan thu hút hơn 700 liền anh, liền chị đến từ 24 làng Quan họ thực hành tiêu biểu được lựa chọn trong 150 làng Quan họ thực hành trên địa bàn tỉnh. Với hơn 70 tiết mục Quan họ lời cổ, lời mới do các liền anh, liền chị biểu diễn bằng tình yêu, niềm đam mê đã truyền cảm hứng cho khán giả trong suốt quá trình diễn ra Liên hoan.
Ông Nguyễn Bá Hưng, sinh năm 1968, khu Cẩm Giang, phường Đồng Nguyên (thành phố Từ Sơn) chia sẻ: Quê tôi không phải làng Quan họ gốc nhưng sớm được nghe những làn điệu dân ca Quan họ nên tôi yêu thích. Nhớ trước đi bộ đội, mỗi lần nghe Quan họ là tôi nhớ quê nhà. Hôm nay, tôi dành cả buổi để đến Liên hoan vừa cổ vũ cho CLB Cẩm Giang, cho các đội bạn vừa để được thỏa niềm đam mê với Quan họ. Tôi thật sự ấn tượng với các tiết mục của các làng Quan họ thực hành mang đến dự thi. Các liền anh, liền chị hát hay, biểu diễn tự tin.

Một tiết mục Quan họ tại Liên hoan.

Mỗi làng Quan họ thực hành mang đến Liên hoan 3 tiết mục Quan họ lời cổ, lời mới có nội dung ca ngợi Đảng, Bác Hồ kính yêu, ca ngợi những thành tựu đạt được trong công cuộc xây dựng, đổi mới, phát triển quê hương, đất nước. Vỏn vẹn trong thời gian 20 phút ngắn ngủi nhưng các tiết mục đã phô diễn được phần nào những nét đẹp tinh túy của Dân ca Quan họ Bắc Ninh. Theo đánh giá của Ban tổ chức, lần đầu diễn ra Liên hoan các làng Quan họ thực hành tiêu biểu nhưng nhiều tiết mục có chất lượng tốt về nội dung và nghệ thuật, hấp dẫn công chúng, có sự sáng tạo trong kịch bản, đạo diễn, biên đạo. Sự kết hợp nhuần nhuyễn giữa các yếu tố này đã mang lại cảm xúc thẩm mỹ cho khán giả, giúp khán giả cảm nhận được sự tinh tế của Dân ca Quan họ Bắc Ninh. Một số tiết mục gây ấn tượng cho người xem do các liền anh, liền chị sở hữu giọng hát nội lực, với những câu hát được xử lý tinh tế, đầy cảm xúc như: “Nhớ mãi khôn nguôi” của Phương Thảo, khu phố Hồ, phường Hồ (thị xã Thuận Thành); “Chim khôn đỗ ngọn thầu dầu” của Nguyễn Văn Sơn-Nguyễn Văn Xê, khu phố Do Nha, phường Phương Liễu (thị xã Quế Võ); “Giăng bao nhiêu tuổi giăng già” của Thanh Bình-Trà Giang, khu Thượng, phường Khắc Niệm (thành phố Bắc Ninh)… Một số tiết mục song ca không nhạc đệm, các liền anh, liền chị đã truyền tải tới khán giả sự tinh tường trong nghệ thuật chơi Quan họ với kỹ năng hát “vang, rền, nền, nảy” tạo nên sự đồng điệu, hòa quện, cuốn hút, hấp dẫn người thưởng thức.
Đây là lần đầu tiên các làng Quan họ thực hành tiêu biểu tham gia Liên hoan, nên còn một số hạn chế nhất định, nhưng tựu chung Liên hoan thành công tốt đẹp, mỗi tiết mục đều làm toát lên nét đẹp tinh túy, thấm đẫm tình yêu đối với Dân ca Quan họ Bắc Ninh.
Ông Phạm Văn Thắng, Giám đốc Trung tâm Văn hóa tỉnh, Phó Trưởng ban thường trực Ban Tổ chức Liên hoan cho biết: Liên hoan nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sâu sát của lãnh đạo tỉnh, sự phối hợp trách nhiệm của các đơn vị chức năng. Đặc biệt là sự tham gia hưởng ứng của các nghệ nhân, liền anh, liền chị đến từ các làng Quan họ thực hành tiêu biểu trên địa bàn tỉnh. Liên hoan khép lại nhưng điều lớn nhất có được là thổi lên ngọn lửa khát khao, truyền thêm đam mê nghệ thuật truyền thống với tất cả các nghệ nhân, liền anh, liền chị Quan họ để ngọn lửa ấy cháy mãi, lan tỏa tới thế hệ mai sau.
Dân ca Quan họ Bắc Ninh đã và đang có những đóng góp tích cực trong đời sống tinh thần, góp phần thúc đẩy phát triển kinh tế cộng đồng. Sau 15 năm Dân ca Quan họ Bắc Ninh được UNESCO vinh danh, việc bảo tồn, phát huy giá trị của di sản đã được triển khai sâu rộng với nhiều giải pháp thiết thực như: Chế độ, chính sách đãi ngộ với các nghệ nhân, nghệ sĩ; xây dựng hoàn thiện thiết chế văn hóa ở các làng Quan họ gốc, đa dạng hóa các hình thức truyền dạy... Nhờ vậy, Bắc Ninh từ 44 làng Quan họ gốc nay đã phát triển lên 150 làng Quan họ thực hành, khoảng hơn 400 CLB Quan họ. Quan họ giờ đây không chỉ lan tỏa trên địa bàn tỉnh mà còn phát triển lan ra nhiều địa phương trong cả nước, thể hiện sức sống mãnh liệt của di sản. Du khách, người dân đều có thể nghe Quan họ ở bất cứ nơi đâu từ hội hè, đình đám, cưới hỏi, tân gia… Từ Quan họ truyền thống hát đối đáp, hát canh, ngày nay Quan họ phát triển hát biểu diễn trên sân khấu có nhạc đệm, có đơn ca, song ca, tốp ca, kết hợp với nhiều hình thức để phù hợp với cuộc sống đương đại.
Liên hoan các làng Quan họ thực hành là một trong những hoạt động thiết thực của tỉnh nhằm khích lệ, động viên những người có tâm huyết, đam mê với di sản, trong thực hành gìn giữ, phát huy để Quan họ mãi trường tồn và lan tỏa.