Thuận Thành qua những trang viết của nhóm Văn bút Luy Lâu

Văn hóa Phật giáo và hình ảnh những mái chùa ở Thuận Thành xuất hiện đậm đặc trong những trang viết của nhóm Văn bút Luy Lâu.Trong ảnh: Chùa Bút Tháp-một trong bốn di tích Quốc gia đặc biệt của Bắc Ninh hiện nay.

Tự hào truyền thống văn hóa quê hương, nhiều tác giả dành thời gian, tâm huyết, trí tuệ để sáng tạo các tác phẩm văn học, biên soạn sách nghiên cứu với rất nhiều bài báo viết về vùng đất cổ đậm đặc dấu tích lịch sử văn hóa-Luy Lâu. Trong đó, tiêu biểu là họa sĩ Phan Cẩm Thượng với các đầu sách về “Chùa Dâu”, “Chùa Bút Tháp”; Tiến sĩ Trần Đình Luyện với “Luy Lâu từ truyền thuyết đến văn hóa”; nhà văn Nguyễn Hữu có sách “Dấu thiêng Luy Lâu” và tiểu thuyết “Cõi thực”- giải thưởng Hội nhà văn Việt Nam; Nguyễn Duy Hợp có các cuốn “Thông điệp từ quá khứ”, “Danh nhân Nguyễn Gia Thiều”, “Phong thổ Mão Điền” và “Hồ sơ người tù Yên Kinh”; Hoàng Giá với tiểu thuyết “Sương khói Dâm Đàm” và “Bến Phật”; Phạm Thuận Thành có hàng loạt bài báo về văn hóa Luy Lâu và cùng với một số tác giả biên soạn cuốn “Huyền tích chùa Bút Tháp”, “Đất và người Siêu Loại”, “Hoàng phi Nguyễn Thị Kim”; Nhà thơ Trần Công Sản và Duy Đắc ra cuốn “Thư Đôi đất mẹ”… Đặc biệt, những đầu sách về văn hóa Luy Lâu như: Cổ Châu tự thi phẩm, Luy Lâu văn tuyển, Hương Thủy tự và nữ tướng Bà Ba Cai Vàng… đã làm nền cho bộ phim tài liệu “Dấu thiêng Luy Lâu” do Đài truyền hình Việt Nam thực hiện.

Với mong muốn phát huy truyền thống văn hóa, văn học của quê hương, gần đây một số cây bút trong vùng đã tập hợp lại thành lập nhóm Văn bút Luy Lâu vào cuối tháng 4-2014 gồm 8 thành viên chính thức do nhà văn Nguyễn Hữu làm Chủ nhiệm. Ngoài ra, còn có một số thành viên danh dự là các nhà thơ Nguyễn Phan Hách, Nguyễn Việt Bắc, Duy Khoát đều là các tác giả quê hương Thuận Thành đang định cư tại Hà Nội.

Qua một năm thành lập, một số tác giả trong nhóm Văn bút Luy Lâu đã có bước chuyển mạnh, tiêu biểu là nhà văn Trần Thanh Cảnh vừa ra mắt tập truyện ngắn “Kỳ nhân làng Ngọc” do Nhà xuất bản Trẻ ấn hành được nhà văn Hồ Anh Thái giới thiệu và có nhiều nhà văn, nhà phê bình văn học đánh giá (báo Đại biểu nhân dân vừa in bài đánh giá của Nguyễn Hoàng Đức về tác phẩm này). Nhà văn Phạm Thuận Thành có tiểu thuyết “Ranh giới”. Trần Công Sản có tập thơ “Trăng rừng” được tạp chí Người Kinh Bắc giới thiệu. Nhóm Nguyễn Hữu có tập thơ “Tình quê”. Tác giả Hồng Thức có tập thơ “Một thời”. Ngoài ra các tác giả Phạm Thuận Thành, Trần Công Sản, Duy Đắc còn được nhận một số giải thưởng văn học ở Thái Nguyên, Hưng Yên, Hải Dương và báo Văn nghệ.

Khách du lịch tìm mua những cuốn sách viết về văn hóa Luy Lâu-Thuận Thành tại chùa Dâu.

Hướng đến sự tìm tòi đổi mới trong sáng tác thơ để có thêm nhiều sự đóng góp cho nền văn học Việt Nam hiện đại nên ngay trong ngày ra mắt đầu tiên, nhóm Văn bút Luy Lâu tổ chức cuộc thi thơ mang tên “Thi thơ Luy Lâu 2014-2015”. Cuộc thi thơ Luy Lâu nhận được sự giúp đỡ tuyên truyền, quảng bá của các cơ quan báo chí như: Báo Bắc Ninh, Tạp chí Người Kinh Bắc, Đài truyền hình Việt Nam, Văn nghệ Thái Nguyên, Văn nghệ Cửa Biển Hải Phòng và website cá nhân của các nhà thơ lớn trong nước. Nhờ đó, sau một năm phát động với chủ đề mở và đối tượng dự thi rộng khắp toàn quốc, BTC cuộc thi thơ Luy Lâu đã nhận được 877 bài thơ của hàng trăm tác giả gửi về từ điểm đầu Tổ quốc Hà Giang đến đất mũi Cà Mau.

Tác giả dự thi có đủ mọi ngành nghề, lứa tuổi. Một số tác giả nhiệt tình gửi cả tập thơ dự thi như Dương Quốc Lập (Quảng Bình), Đỗ Lê Diềm, Lê Đình Tâm (Hưng Yên), Hoàng Lê (Yên Bái), Nguyễn Minh Tài (Hà Nội), Nguyễn Ngọc Hưng (Quảng Ngãi). Đặc biệt, tác giả Hoàng Lê (Yên Bái) gửi dự thi 171 trang A4 với 300 bài thơ, đạt kỉ lục về số lượng. Nhiều tác giả có sự hiểu biết khá sâu về văn hóa Luy Lâu-Bắc Ninh như trường hợp Đỗ Đa Sĩ ở Hà Nội với chùm thơ “Chuyện tình Quan họ”, “Lệ Chi Viên”, Thảm án Dâm Đàm”. Hay tác giả Nguyễn Lam Giang (Cần Thơ) với chùm bài “Dòng cảm xúc Luy Lâu”, “Phát triển nền văn hóa Luy Lâu”; Bùi Văn Phúc (Quảng Ninh) với bài thơ “Luy Lâu cội nguồn văn hóa”; Trần Thị Bảy (Hà Nội) có bài “Tháp Hòa Phong” và “Về với Luy Lâu”…

Có thể thấy, từ cuộc thi này mà vùng văn hóa Luy Lâu thêm một lần được quáng bá rộng rãi khắp cả nước. Đáng nói là cảm hứng Luy Lâu đã gợi lên trong nhiều thi phẩm có chất lượng cao. Nhà nghiên cứu văn hóa Phạm Thuận Thành-thành viên BTC cuộc Thi thơ Luy Lâu 2014-2015 cho biết: Trên tinh thần làm việc nghiêm túc, khách quan, coi trọng tính đổi mới, sáng tạo nghệ thuật, chúng tôi tuyển chọn và chấm qua các vòng sơ khảo, chung khảo để trao giải cho các tác phẩm thật sự tiêu biểu. Mong muốn thì lớn nhưng đáng tiếc sự đổi mới thơ qua cuộc thi lần này chưa như kì vọng của nhóm bởi đa phần các tác phẩm mới chỉ nói lên tâm trạng của mình bằng ngôn ngữ thơ tả thực với hình thức câu ngắn, theo lối cũ, mòn. Chính vì vậy, mà cuộc thi lần này chưa có giải Nhất, chỉ có 2 giải Nhì, 2 giải Ba và 5 giải Khuyến khích. Tuy vậy, những tác phẩm được giải này đều ít nhiều đạt được các tiêu chí đổi mới nghệ thuật thơ của chúng tôi ở từng mức độ khác nhau.