Tích cực đào tạo nghề góp phần giải quyết việc làm và đẩy nhanh công nghiệp hoá, hiện đại hoá

Trong những năm gần đây, Bắc Ninh nổi lên là một tỉnh có tốc độ công nghiệp hóa (CNH) và tăng trưởng kinh tế nhanh. Từ một tỉnh thuần nông, Bắc Ninh đang nhanh chóng vươn lên trở thành một tỉnh công nghiệp, góp phần tích cực vào tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế của đất nước (theo mục tiêu mà Nghị quyết Đại hội Đảng bộ tỉnh lần thứ XVII đề ra).

Quá trình CNH diễn ra nhanh chóng trên địa bàn tỉnh đã xuất hiện sự hẫng hụt về nguồn lao động, nhất là nguồn lao động có tay nghề kỹ thuật cao. Trên địa bàn tỉnh hiện nay có hàng chục khu công nghiệp (KCN) tập trung và KCN-Làng nghề được quy hoạch, thu hút hàng triệu USD vốn đầu tư trong và ngoài nước, tạo việc làm cho hàng ngàn lao động. Đến nay đã có 4 KCN lớn được xây dựng và đi vào hoạt động (KCN Tiên Sơn mở rộng, KCN-Đô thị Quế Võ, KCN Đại Đồng-Hoàn Sơn, KCN-Đô thị Yên Phong). Tổng diện tích các KCN tập trung là 2.061,3 ha chiếm 10,1% tổng diện tích các KCN trong cả nước. Quá trình CNH đã đẩy nhanh việc chuyển dich vu seo cơ cấu kinh tế theo hướng giảm tỷ trọng nông nghiệp và lao động trong nông nghiệp, tăng tỷ trọng công nghiệp và lao động trong công nghiệp, dịch vụ. Tuy nhiên chất lượng nguồn lao động trong tỉnh còn thấp. Đa số lao động trong các KCN của tỉnh đều xuất thân từ nông thôn nên trình độ, tay nghề còn thấp, chủ yếu chưa qua đào tạo. Với tốc độ CNH nhanh như hiện nay thì chất lượng lao động như vậy chưa đáp ứng được yêu cầu và do đó phần nào hạn chế sức hấp dẫn của các nhà đầu tư, vừa không đáp ứng được đòi hỏi của sự phát triển nhanh, bền vững và ngày càng đi vào chiều sâu trong những năm tới.Trong khi tỷ lệ thất nghiệp và thiếu việc làm của người dân trong tỉnh còn cao thì tỷ lệ lao động ngoại tỉnh làm việc trong các KCN trên địa bàn tỉnh càng nhiều (số lao động sử dụng trong các KCN tập trung ở Bắc Ninh tính đến 9-2006 là 10.828 người trong đó lao động trong tỉnh chỉ có 4.151 người chiếm 38,3%, còn lại là lao động ngoại tỉnh). Như vậy, tỉnh vừa không giải quyết được việc làm cho người dân trong tỉnh vừa phải giải quyết những vấn đề nảy sinh từ việc lao động ngoại tỉnh đổ về sống và làm việc ngày một đông. Tình trạng đó phần nào chứng tỏ chất lượng lao động trong tỉnh chưa đáp ứng yêu cầu của các doanh nghiệp. Với đà phát triển như hiện nay thì việc đào tạo nghề và nâng cao chất lượng nguồn lao động trong tỉnh đang là một vấn đề cấp bách đặt ra.Trong những năm tới, CNH, HĐH nông nghiệp và nông thôn sẽ là nhiệm vụ quan trọng hàng đầu trong chiến lược phát triển của tỉnh. Nhưng khó khăn lớn nhất của vấn đề lập thân, lập nghiệp của người dân nông thôn (nhất là thanh niên) hiện nay là về kiến thức KHKT, tay nghề, trình độ học vấn. Bởi đa số thanh niên nông thôn mới được giáo dục học vấn phổ thông, tỷ lệ thanh niên có chuyên môn, tay nghề còn thấp. Để giải quyết khó khăn đó, vấn đề đặt ra đối với tỉnh Bắc Ninh hiện nay là phải nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện, đẩy mạnh hoạt động hướng nghiệp, dạy nghề cho người lao động nhất là con em nông dân nhằm tạo ra nguồn nhân lực chất lượng cao cho sự nghiệp CNH, HĐH của tỉnh đồng thời giải quyết nạn thất nghiệp, tạo việc làm tại chỗ cho thanh niên nông thôn, giúp họ “ly nông bất ly hương”. Thời gian tới, tỉnh ta cần quan tâm giải quyết tốt một số vấn đề sau:Thứ nhất, quy hoạch lại và phát triển mạnh mạng lưới các cơ sở dạy nghề, các trung tâm dạy nghề trong tỉnh, chú trọng mở các trường dạy nghề ở các khu vực có KCN tập trung; đa dạng hóa các loại hình đào tạo, hình thức, trình độ, ngành nghề đào tạo.Thứ hai, đẩy mạnh công tác xã hội hóa trong đào tạo nghề; tích cực huy động các nguồn kinh phí, nhân lực tham gia công tác đào tạo nghề, khuyến khích đầu tư vào lĩnh vực đào tạo nghề, kết hợp với các trường đại học, cao đẳng, trung học dạy nghề ở trung ương và địa phương để hỗ trợ và thúc đẩy công tác đào tạo nghề.Thứ ba, coi trọng hơn nữa công tác hướng nghiệp cho thanh niên ngay từ giáo dục phổ thông, phát huy vai trò của gia đình, nhà trường và các đoàn thể trong việc định hướng nghề nghiệp cho thanh niên, góp phần phân luồng giáo dục theo hướng tăng tỷ lệ học nghề để lập thân, lập nghiệp.Thứ tư, tiếp tục đẩy mạnh quy hoạch, phát triển các làng nghề, các KCN trong tỉnh nhằm bảo vệ nghề truyền thống, kết hợp bảo vệ, phát triển với truyền nghề, giải quyết việc làm tại chỗ cho người lao động. Khuyến khích, hỗ trợ các địa phương khôi phục các làng nghề truyền thống, từ đó tạo động lực phát triển nghề góp phần đa dạng hóa công tác giáo dục, đào tạo nghề, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực và giải quyết việc làm cho người lao động trong tỉnh.