Trẻ em nông thôn cần sân chơi lành mạnh, bổ ích

Những năm qua, mặc dù các cấp, các ngành có nhiều nỗ lực, cố gắng để tạo thêm sân chơi cho trẻ em trong dịp hè nhưng dường như vẫn chưa thể đáp ứng nhu cầu vui chơi của trẻ em, đặc biệt là ở vùng nông thôn điều kiện kinh tế còn nhiều khó khăn. Thiếu sân chơi an toàn, lành mạnh được cho là một trong những nguyên nhân dẫn đến tình trạng tai nạn, thương tích trẻ em ở nông thôn luôn tăng đột biến trong dịp hè.

Tại diễn đàn trẻ em năm 2016 vừa được tổ chức, thiếu sân chơi là vấn đề bức xúc được rất nhiều em nhỏ bày tỏ, kiến nghị thẳng thắn với các cấp lãnh đạo. Đây là điều dễ hiểu khi kỳ nghỉ hè đã và đang bắt đầu với hàng vạn thanh thiếu nhi từ nông thôn đến thành thị. Hầu hết các em đều mong muốn có một kỳ nghỉ hè bổ ích, lý thú để nghỉ ngơi, vui chơi, thư giãn sau một năm học tập căng thẳng. Mong muốn ấy là hoàn toàn chính đáng, tuy nhiên không phải ở đâu và lúc nào cũng thực hiện được.

Nếu định nghĩa đơn giản sân chơi là bãi đất trống để chơi đùa thì có lẽ ở đa số địa phương vùng nông thôn không hề thiếu nhưng để tìm một sân chơi được đầu tư bài bản với những trò chơi lành mạnh, bổ ích, có sự định hướng thì gần như không có. Thực tế trẻ em nông thôn đang phải chịu thiệt thòi hơn so với bạn bè cùng trang lứa ở thành phố vì đủ lí do từ “lỗi” quy hoạch cho tới chưa có kinh phí để xây dựng cơ sở hạ tầng, mua sắm trang thiết bị…

Cá biệt ở một số địa phương nông thôn ven thành thị, do tốc độ đô thị hóa nhanh, diện tích đất công cộng được tận dụng để phục vụ nhu cầu của người lớn ngày càng nhiều, kéo theo đó là khoảng không gian dành cho trẻ em mỗi lúc một thu hẹp dần. Thiếu sân chơi, thiếu sự quan tâm, theo sát của người lớn, các em phải tự mình “sáng tạo” ra đủ thứ trò chơi, nhiều khi đồng hành cả những mối hiểm nguy rình rập như: Tắm sông, ao, hồ; đá bóng ngay trên lòng đường, ngõ xóm hay “nướng” thời gian, tiền bạc vào các trò chơi điện tử, game, chat… Không ít trẻ trong số đó đã sa đà vào các trò chơi mang tính kích động bạo lực dễ dẫn tới phát sinh những suy nghĩ tiêu cực, những hành động lệch lạc, thậm chí là vi phạm pháp luật.

Trách nhiệm là của toàn xã hội

Khi nhắc đến trách nhiệm hướng dẫn, tổ chức các sân chơi lành mạnh cho thiếu nhi dịp hè người ta thường nghĩ ngay đến vai trò của Đoàn thanh niên. Hoạt động sinh hoạt hè tại cơ sở là hoạt động thường niên, chủ đạo của đoàn thanh niên dành cho các em thiếu niên, nhi đồng, song từ nhiều năm nay vẫn được đánh giá là đơn điệu, nhàm chán, không có sức hấp dẫn đối với các em.

Trao đổi về vấn đề này, đồng chí Ngô Thị Kim Tiên, Trưởng ban Thanh thiếu nhi, trường học, Tỉnh Đoàn cho hay: “Để khắc phục tình trạng một số địa phương tổ chức sinh hoạt hè còn lỏng lẻo, hình thức, hè năm nay Tỉnh Đoàn đã xây dựng kế hoạch, chương trình hành động cụ thể với mục tiêu đổi mới, tăng cường tổ chức các hoạt động vui chơi lành mạnh, rèn luyện kỹ năng sống cho các em thiếu nhi. Đặc biệt năm nay Tỉnh Đoàn sẽ phối hợp chặt chẽ với các nhà trường trong việc đưa hoạt động sinh hoạt hè vào bình xét, xếp loại hạnh kiểm học sinh đồng thời mở cổng trường vào ngày hè để các em có không gian an toàn, rộng rãi cho các hoạt động sinh hoạt, vui chơi… Những nỗ lực đó thể hiện quyết tâm của tổ chức Đoàn, Đội trong việc tạo sân chơi cho các em, tuy nhiên để thực sự đạt hiệu quả, chất lượng như mong muốn cần thêm sự chung tay, góp sức của nhiều ban ngành, cơ quan chức năng khác”.

Quả thực để giải “cơn khát” sân chơi cho trẻ em nông thôn vào dịp hè thì không thể chỉ trông chờ vào tổ chức Đoàn, Đội mà cần phải có sự vào cuộc của toàn xã hội. Đơn cử như trong bối cảnh kinh phí đầu tư còn hạn hẹp thì các thiết chế văn hóa cơ sở như nhà văn hóa thôn, xã cần được thiết kế, vận dụng để không chỉ là nơi phục vụ nhu cầu của người lớn mà còn trở thành địa điểm vui chơi bổ ích cho trẻ em.

Thực tế có không ít nhà văn hóa hiện nay được xây khang trang với số vốn hàng trăm triệu, thậm chí hàng tỉ đồng nhưng không phát huy được hiệu quả hoạt động, thi thoảng được sử dụng để tổ chức hội họp thậm chí dùng làm địa điểm tập kết, phơi rơm thóc cho bà con nông dân mỗi khi mùa màng đến… trong khi công năng phục vụ cho thế hệ măng non thì không hề được tính đến. Hay như các địa phương thay vì thụ động, trông chờ vào nguồn vốn Nhà nước nên chủ động tìm ra phương pháp và cách làm phù hợp, đẩy mạnh xã hội hóa, tạo điều kiện khuyến khích cá nhân, đơn vị có năng lực, tâm huyết tham gia xây dựng sân chơi, tài trợ mua sắm trang thiết bị phục vụ nhu cầu vui chơi, giải trí lành mạnh thiết thực cho trẻ em…

Một tin vui đối với nhiều trẻ em nông thôn là đến nay tất cả các huyện, thị xã trên địa bàn tỉnh đều đã có quy hoạch, quỹ đất để xây dựng nhà văn hóa dành riêng cho lứa tuổi thiếu nhi. Trong tương lai không xa, các em sẽ có một địa điểm với đầy đủ cơ sở vật chất để tổ chức các hoạt động vui chơi, sinh hoạt đúng nghĩa, bổ ích… Tuy nhiên, trong lúc chờ đợi thì bài toán sân chơi cho trẻ em nông thôn cần được chính quyền địa phương và các ngành chức năng phối hợp chặt chẽ tìm ra giải pháp cụ thể bởi tạo dựng những sân chơi bổ ích, an toàn, lành mạnh chính là tạo ra cơ hội bình đẳng để mọi trẻ em được bảo vệ, chăm sóc, giáo dục toàn diện. Đây cũng là mục tiêu đặt ra trong tháng hành động vì trẻ em năm nay.