Đất nghèo hiếu học

Trong những thành tựu đáng tự hào của Thuận Thành sau 70 năm từ ngày Bác Hồ đọc Tuyên ngôn độc lập, những kết quả đạt được của ngành Giáo dục đào tạo thật xứng với danh hiệu "Điểm sáng của Bắc Ninh". Dẫu khiêm tốn nhất, mỗi người dân Thuận Thành vẫn có quyền tự hào rằng: Thuận Thành, đất nghèo hiếu học!

Từ phong trào "Bình dân học vụ"...

"Hôm qua anh đến chơi nhà

Thấy mẹ dệt vải, thấy cha đi bừa

Thấy em mải miết se tơ

Thấy cháu "i, tờ" ngồi học bi bô

Thì ra vâng lệnh Cụ Hồ

Cả nhà yêu nước thi đua học hành"

(Ca dao)

 Ngày 2-9-1945, nước Việt Nam dân chủ cộng hoà ra đời, chỉ sau một ngày, trong phiên họp đầu tiên của Chính phủ, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nêu 6 nhiệm vụ cấp bách, trong đó chống nạn mù chữ là nhiệm vụ cấp bách thứ hai sau chống "giặc đói". Sau lời phát động "diệt giặc dốt" của Bác, nhân dân Thuận Thành đồng lòng hưởng ứng. Lực lượng nòng cốt là đội ngũ giáo viên: Ban ngày dạy chính khoá, tối dạy các lớp bình dân học vụ, rồi những người biết chữ dạy những người không biết. Lớp học được tổ chức ở khắp nơi trong huyện, từ sân kho của hợp tác xã tới nhà dân, đình chùa. Già trẻ, gái, trai đều hào hứng mang đèn dầu đi học. Dù dạy bình dân học vụ không có chế độ nhưng với tinh thần hiếu học của người dân đã làm vợi đi những khó khăn vất vả của đội ngũ giáo viên. Nhớ lại những tháng ngày sôi động với phong trào "Bình dân học vụ", Nhà giáo Nhân dân Nguyễn Tiến Chấn, nguyên Hiệu trưởng trường THPT số 1 Thuận Thành - Một tấm gương tâm huyết trọn đời vì sự nghiệp giáo dục năm nay ngoài 80 tuổi ở thôn Lạc Thổ (thị trấn Hồ) bồi hồi nhớ lại: "Đó là những ngày không thể nào quên trong cuộc đời tôi. Sau niềm vui đất nước được độc lập là khí thế thi đua sôi nổi của các phong trào diệt giặc đói, giặc dốt. Ngày tập trung lao động sản xuất, đêm về dưới ánh đèn dầu, người người, nhà nhà lại quây quần bên nhau tập nhận mặt chữ, học đánh vần. Dù điều kiện học tập khó khăn, song ai cũng hào hứng nghe theo lời kêu gọi của Bác. Ngoài biết chữ, chúng tôi còn được giác ngộ cách mạng".

Trường THCS Song Hồ, ngôi trường kiểu mẫu của Thuận Thành về "trường học thân thiện, học sinh tích cực".

Năm 1954, hoà bình được lập lại, nhiệm vụ thanh toán nạn mù chữ tiếp tục được đặt ra và rất khẩn trương, vì thế phong trào giáo dục phát triển mạnh. Nhờ đó, Thuận Thành đã cơ bản xoá được nạn mù chữ cho nhân dân trong huyện và đào tạo nên một lớp cán bộ trẻ nhiệt tình cống hiến cho sự nghiệp cách mạng của quê hương. Thuận Thành tạo dấu ấn nổi bật từ năm 1995 trở thành địa phương đầu tiên của tỉnh Hà Bắc hoàn thành phổ cập giáo dục tiểu học đúng độ tuổi và đến năm 2002, được Bộ Giáo dục & Đào tạo công nhận hoàn thành phổ cập giáo dục THCS. Hiện nay, Thuận Thành đang tích cực hoàn thiện các tiêu chí để hoàn thành phổ cập giáo dục THPT.

 Đến sự học hôm nay

Cùng với sự chuyển mình của quê hương, đất nước, việc xây dựng "Cả nước trở thành một xã hội học tập" thành khẩu hiệu chiến lược trong tình hình mới. Sự học trên vùng đất này lại được các cấp chính quyền địa phương, các bậc phụ huynh quan tâm hơn bao giờ hết. Đó cũng là nguồn sức mạnh để ngành Giáo dục Thuận Thành vượt qua khó khăn, quyết tâm thực hiện tốt Nghị quyết đại hội Đảng các cấp, trong đó đặc biệt chú trọng việc triển khai đề án giáo dục đến năm 2015 và những năm tiếp theo với các nhiệm vụ trọng tâm: Nâng cao chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý; tập trung nâng cao chất lượng toàn diện, coi trọng giáo dục đạo đức, nhân cách, lối sống cho học sinh; rà soát mạng lưới quy hoạch trường lớp; nâng cao chất lượng đào tạo nghề, bồi dưỡng nguồn nhân lực chất lượng cao; đổi mới căn bản, toàn diện GD&ĐT theo tinh thần Nghị quyết T.Ư 8 khóa XI. Song song việc bám sát chủ đề mỗi năm học, việc thực hiện các cuộc vận động lớn của ngành cũng như phong trào "Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh", "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" đã trở thành mạch nguồn xuyên suốt, tạo khí thế thi đua sôi nổi trong các trường học.       

Hệ thống trường lớp được đầu tư đồng bộ, khang trang góp phần nâng cao chất lượng dạy và học.

Thực hiện có hiệu quả chủ trương "Cả nước trở thành một xã hội học tập", 17/17 xã, thị trấn trên địa bàn toàn huyện đều xây dựng được Trung tâm học tập cộng đồng. Các trung tâm học tập cộng đồng đã thoả mãn nhu cầu "cần gì học nấy", tạo cơ hội học suốt đời cho mọi người, đó cũng chính là bước phát triển mới của phong trào "Bình dân học vụ" năm xưa. Đến nay, 99,9% người dân Thuận Thành biết chữ, trong đó hơn 15% có trình độ ĐH,CĐ (bình quân cứ 120 người thì có 1 người có trình độ ĐH,CĐ). Trưởng phòng Giáo dục & Đào tạo Thuận Thành Trần Đăng Thận cho biết: "Sau 70 năm xây dựng và phát triển giáo dục Thuận Thành đã có bước phát triển vững chắc. Hệ thống trường lớp ngày càng được đầu tư đồng bộ, khang trang. Hiện nay, toàn huyện có trên 70 trường, đáp ứng yêu cầu của sự nghiệp giáo dục. Chất lượng giáo dục được nâng lên còn thể hiện ở số học sinh đỗ vào các trường ĐH, CĐ hằng năm tăng. Tính từ năm 2000 -2014, toàn huyện  có hơn 11.000 học sinh thi đỗ vào các trường ĐH, CĐ (chiếm gần 7% dân số toàn huyện). Đặc biệt là trường THPT số 1 Thuận Thành luôn đạt từ 60-65% học sinh thi đỗ ĐH, CĐ, là một trong 3 trường dẫn đầu của tỉnh và luôn xếp ở tốp 100 trường dẫn đầu cả nước. Trong nhiều năm trở lại đây, ngôi trường này luôn có học sinh đoạt giải Quốc gia, học sinh đỗ thủ khoa các trường đại học, cao đẳng". Điều đó cũng giải thích vì sao, dù rất vui mừng với những thành công mà giáo viên và học sinh của ngôi trường này đã đạt được trong nhiều năm nay nhưng thầy giáo Nguyễn Văn Hiếu, Hiệu trưởng trường THPT số 1 Thuận Thành lại không quá ngạc nhiên vì ông hiểu rằng thành công này không phải là ngẫu nhiên, cũng không phải vì may mắn mà có được. Đó là kết quả của một quá trình phấn đấu lâu dài, bền bỉ của biết bao thế hệ các thầy cô giáo và các em học sinh. Ông tin rằng, mạch nguồn đó rồi sẽ còn chảy mãi bởi không chỉ bây giờ mà sau này, tinh thần ấy, nghị lực ấy vẫn tiếp tục phát huy và trở thành động lực cho con em của mảnh đất này.

Như để minh chứng những lời thầy Hiếu nói, chúng tôi đến thăm trường THCS Song Hồ - Đơn vị Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới, ngôi trường kiểu mẫu của huyện về thân thiện, học sinh tích cực và là một trong những ngôi trường có nhiều học sinh thi đỗ vào trường THPT số 1 Thuận Thành. Chúng tôi thực sự bị chinh phục bởi cảnh quan và môi trường sư phạm của trường với một không gian xanh rợp bóng cây cổ thụ, học sinh ngoan ngoãn lễ phép, sân trường được lát gạch hoa sạch bóng không một chiếc lá cây, mẩu rác. Vườn hoa, cây cảnh, thảm cỏ được các giáo viên mỹ thuật nhà trường cắt tỉa kỳ công, thật đẹp. Từ khu hiệu bộ, phòng học, nhà đa năng,… được đầu tư xây dựng đồng bộ, khang trang với các phòng học ngoại ngữ, tin học, sinh học, vật lý, hoá học  được trang bị đầy đủ đồ dùng, phương tiện nhằm đáp ứng tốt nhất cho việc dạy và học. Vì thế, chất lượng giáo dục được khẳng định qua hằng năm số học sinh khá, giỏi luôn chiếm hơn 70%, chất lượng học sinh mũi nhọn luôn đạt tỷ lệ cao và là một trong những trường dẫn đầu huyện. Hàng năm, nhà trường vinh dự được đón tiếp hàng chục đoàn làm công tác giáo dục trong và ngoài tỉnh đến tham quan, học tập.

Trải qua 70 năm xây dựng và phát triển, sự nghiệp giáo dục Thuận Thành có những bước thăng trầm khác nhau, song thành tích lớn nhất là đã góp phần đào tạo được một lực lượng lao động tri thức cho sự nghiệp xây dựng quê hương, đất nước. Ghi nhận những thành tích và nỗ lực ngành Giáo dục Thuận Thành đã được Chủ tịch nước tặng thưởng Huân chương Lao động hạng Ba năm 1995, hạng Nhì năm 2001. Thủ tướng Chính phủ tặng hai Cờ thi đua đơn vị xuất sắc. Nhiều năm UBND tỉnh tặng Cờ thi đua đơn vị dẫn đầu khối phòng GD&ĐT.

Một mùa xuân mới đang về, dẫu còn bộn bề khó khăn, nhưng chúng tôi tin rằng với sự nỗ lực của cấp ủy đảng, chính quyền và sự chung tay góp sức của mọi tầng lớp nhân dân để những "mầm xanh" được học tập và rèn luyện dưới những mái trường chuẩn khang trang, đẹp đẽ. Phong trào thi đua "Xây dựng trường học thân thiện, học sinh tích cực" được triển khai và phát huy hiệu quả. Góp phần nuôi dưỡng niềm đam mê, nhiệt huyết cho các thầy, cô giáo trong sự nghiệp "trồng người". Lớp lớp học sinh không ngừng hăng say học tập, tích lũy kiến thức, hành trang vững chắc để vươn tới những đỉnh cao tri thức.