Đừng “nhìn gà hóa cuốc”

Ông ạ! Trước nay tôi cứ nghĩ Báo chí là “Quyền lực thứ 4” trong xã hội (bên cạnh tam quyền Lập pháp, Hành pháp và Tư pháp) song trước sự phát triển mạnh mẽ của công nghệ thông tin, giờ có thêm “Quyền lực thứ 5” là mạng xã hội.

Nghe ông Tâm nói, ông Sự hồ hởi: Đất nước ta đang hội nhập cùng thế giới, hòa mình vào nền công nghệ 4.0 thế chẳng tốt sao? Ông thấy đấy, thông qua mạng xã hội mà con người kết nối với nhau, chia sẻ thông tin với nhau dễ dàng hơn. Biết bao nhiêu hoạt động nghĩa tình như: kêu gọi ủng hộ đồng bào bị thiên tai, lũ lụt, người nghèo, an sinh xã hội... được bắt nguồn từ sự sẻ chia thông tin, kêu gọi trên cộng đồng mạng.

Ông nói rất đúng! Nhưng bên cạnh những mặt tốt, tích cực thì mặt trái của mạng xã hội là tâm lý bầy đàn, hiệu ứng đám đông. Ông Tâm dẫn chứng: Mới đây một số vụ việc thông tin “Bắt cóc trẻ em buôn bán nội tạng” hay “Máy bay tai nạn ở sân bay Nội Bài”... chỉ là trò câu like (lượt thích), câu view (lượt chia sẻ) của một vài cá nhân song khiến cộng đồng mạng xã hội “nhìn gà hóa cuốc”.  “Quyền lực truyền thông” giờ không còn là đặc quyền của các cơ quan báo chí, phát thanh, truyền hình. Bất kỳ ai cũng có thể trở thành “nhà báo mạng” để đưa tin, bình luận, kêu gọi, tạo nên những hiệu ứng đám đông với mức lan truyền còn hơn cả các kênh báo chí chính thống. Điều đáng lo ngại nhất là hiện không ai kiểm soát và chế ngự được “quyền lực” này một cách triệt để.

Cái gì cũng có mặt tốt, mặt xấu mà ông. Điều quan trọng nhất là mỗi chúng ta phải nâng cao nhận thức để nhân lên những việc làm tốt, nghĩa cử cao đẹp trong xã hội và qua đó cũng nhằm lấn át, hạn chế những cái xấu nảy sinh. Ông Sự phân trần.

Ông nói không sai song tôi thấy một nghịch lý: Trong thời đại ngày nay, sự hiểu biết và trí thông minh của con người đi lên nhưng lòng tin lại đang đi xuống. Ông Tâm nhận định.

Thấy ông Sự đăm chiêu, nhấp chén trà ông Tâm giải thích: Ông thấy đấy, rất nhiều vụ việc thông tin trên mạng nhiều khi mới chỉ là tin đồn thất thiệt song khiến nhiều người bị hàm oan. Chị nọ đi mua đồng nát bị vu cho bắt cóc trẻ con, bị quây đánh cho thương tích. Anh kia đi mua gỗ bị vu cho đánh thuốc mê chiếm đoạt tài sản, may còn chạy thoát thân kịp nhưng xe ô tô bị đốt cháy... nhưng đó chỉ là những cá nhân đơn lẻ, còn với một tập thể, một đơn vị nếu vướng vào dạng thông tin thất thiệt thì nguy hiểm vô cùng. Đơn cử như vụ mấy cháu bé bị tử vong ở Bệnh viện Sản Nhi Bắc Ninh là một điển hình. Trong lúc các cơ quan chức năng còn đang điều tra, làm rõ nguyên nhân, chưa biết đúng sai ra sao thì trên mạng xã hội đã ngập tràn những lời trách móc, phỉ báng, sỉ nhục với những bác sĩ, với bệnh viện- nơi thực hiện mục tiêu cao nhất là chữa bệnh và cứu chữa cho người bệnh. Áp lực từ dư luận xã hội khiến cho giới truyền thông bằng nhiều phương thức xoáy sâu vào nỗi đau của gia đình bệnh nhân và cả bác sĩ... Điều này thật nguy hiểm, nó khiến cho người dân hoang mang.

Chức năng cao cả của báo chí, truyền thông là thông tin, nhưng tôi thiển nghĩ: Ngoài thông tin thì việc xây dựng, củng cố lòng tin mới thực sự quan trọng ông ạ.

Đúng thế! Những tin đồn hay nhận định thiếu khách quan của một cá nhân hay nhóm người có thể khiến cho họ “lạc lối” song nếu mỗi chúng ta biết bình tâm nhìn nhận các vấn đề, sự việc một cách khách quan, khoa học thì không thể có chuyện “nhìn gà hóa cuốc” được.

Nghe ông Tâm nói, ông Sự cười hiền, châm thêm trà nóng vào chén cho bạn. Ngoài hiên, con chim khách đón ánh nắng mới cất tiếng hót líu lo.