Bên dòng sông Quan họ

Về Bắc Ninh, bên dòng sông Quan họ, những cánh đồng mẫu lớn đang mở ra một hướng đi tươi sáng để đời sống nông dân đổi thay, giàu có. Những nhà máy, công trường, khu công nghiệp đang hối hả hoạt động mang đến bao niềm tin ở tương lai.

Những tuyến đường to rộng đang vươn ra kết nối vùng đất này với cả nước như những mạch máu đang chảy về tim nhộn nhịp, phấn chấn. Sức sống từ một mùa xuân mới lại bắt đầu. Sức sống của đất trời, vạn vật bắt nguồn từ quy luật của thiên nhiên, còn sức sống của nền kinh tế, sự phát triển xã hội lại ươm mầm, nảy nở từ những quyết sách đúng thời điểm và định hướng phù hợp với thực tiễn làm bệ phóng để nâng vùng đất hiền hòa, giàu văn hóa, nhiều tiềm năng này lên tầm cao mới.

 Công nghiệp về làng, nghề mới về nông thôn đem đến sức sống kỳ diệu cho những miền quê vốn trước đây nghèo khó. Bây giờ đường quê không còn gồ ghề, lồi lõm vết chân trâu mà phẳng lỳ bê tông, nhà cao tầng được quy hoạch như phố. Mẹ Việt Nam Anh hùng Nguyễn Thị Quỵnh, thôn Yên Nho (Gia Đông, Thuận Thành) phấn chấn: “Đất nước hòa bình đổi thay nhanh quá. Trên cánh đồng bây giờ không chỉ có lúa, ngô, khoai, các loại cây màu năng suất cao mà nhiều nhà máy, doanh nghiệp đã về tạo công ăn việc làm cho người dân”. Người nông dân hôm qua còn mê mải với đường cày, thì hôm nay đã khoác lên mình bộ đồng phục công nhân của những doanh nghiệp nước ngoài mang thương hiệu tầm quốc tế. Thôn quê rộn ràng, các ngành nghề dich vu seo vụ mở ra đem lại nguồn thu đáng kể cải thiện đời sống cho bà con.

Sông Cầu vẫn chảy, đằm sâu câu Quan họ nặng tình, thế núi hình sông đã bồi đắp cốt cách của người Bắc Ninh trọng nghĩa, vẹn tình, hiếu học, khao khát vươn lên, tỏa sáng. Bắc Ninh đi đầu trong phong trào gìn giữ tinh hoa văn hóa dân tộc, phát huy và nuôi dưỡng di sản của ông cha, sáng tạo ra những giá trị văn hóa mới phù hợp cuộc sống đương đại với câu Quan họ, điệu chèo… lắng đọng da diết, những lễ hội dân gian đậm đà bản sắc, những con người biết nhường nhịn, dám sẻ chia, tự trọng, nghĩa tình sau trước… đã trở thành nỗi nhớ niềm thương cho ai đi xa cũng nhớ về.

Người Bắc Ninh lịch lãm, tài hoa nhưng đặc biệt năng động trong giao thương kinh tế. Chẳng thế mà từ lâu Bắc Ninh nổi tiếng bởi những làng nghề sầm uất như Đồng Kỵ, Phù Lưu, Phong Khê, Phù Lãng... những chùa Dâu, chùa Dạm, Bút Tháp, Phật Tích… trung tâm Phật giáo cũng là kiến trúc độc đáo kết tinh sức sáng tạo của con người. Bắc Ninh vinh dự là đất tổ sản sinh, lưu truyền những làn điệu Quan họ được UNESCO vinh danh là di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại; là một trong 15 địa phương của cả nước sở hữu nghệ thuật ca trù, một loại hình nghệ thuật dân gian có tính bác học cao. Một hành trình mới đang mở ra với những giá trị đặc sắc của văn hóa Quan họ cũng như hàng trăm lễ hội truyền thống và hàng nghìn di tích lịch sử, văn hóa trên vùng đất văn vật này.

Đến Bắc Ninh hôm nay không chỉ thấy một không gian đô thị hiện đại với hệ thống giao thông thuận lợi, các khu, cụm công nghiệp, làng nghề, trung tâm thương mại... mà ở đấy vẫn đậm đặc một không gian văn hóa dân gian và bác học. Bắc Ninh có sông Cầu lững lờ nước chảy vấn vít những làn điệu dân ca Quan họ mượt mà, đằm thắm với những con người nghiêm cẩn, tài hoa. Bắc Ninh có dòng sông Đuống đầy ắp phù sa đắp bồi những xóm thôn trù mật làm vơi bớt nhọc nhằn, giúp người vượt qua sóng gió bám đất ông cha xây dựng hạnh phúc cuộc đời. Dòng sông vẫn chảy bên những làng mạc đông đúc, chợ quê tấp nập, ngõ xóm bình yên, mái đình cong vút điểm giữa những mái ngói nâu trầm san sát. Nơi ấy có biết bao làng nghề truyền thống canh cửi, dệt tơ, làng Mái làm tranh sáng bừng màu dân tộc, nghề đúc đồng Đại Bái, làng tranh tre trúc Xuân Lai… Kể từ khi cây cầu Hồ vắt ngang dòng sông Đuống, và hôm nay công trình cầu vượt sông Đuống nối đường 282 với Quốc lộ 18 đang khẩn trương thi công đã làm hiện thực những giấc mơ, mở ra cánh cửa lớn, tạo đòn bẩy, làm chuyển động, đổi thay cả vùng Nam Đuống gian khó trước đây. Bây giờ, Nam Đuống bật dậy toàn diện trên con đường đổi mới, xây dựng nông thôn hiện đại, phát triển kinh tế nông nghiệp hàng hóa, không chỉ là vựa lúa lớn, cung cấp lương thực cho cả vùng Bắc Đuống mà còn cho một số tỉnh, thành phố lân cận như Hà Nội, Hải Phòng.

Xuân về trên đồng quê tươi mới những đường cày màu mỡ, đất tỏa hương thơm ngát. Cuộc sống dẫu còn nhiều gian khó, nhưng trong nụ cười rạng rỡ, đủ đầy sau vụ mùa bội thu, canh hát Quan họ lại vấn vít những xóm thôn như muốn giữ cả trời xuân ở lại. Bắc Ninh bây giờ như cánh chim bay cao vươn xa giao tình tứ hải để bè bạn bốn phương thấy một vùng đất năng động, phát triển, mở lòng mình hướng về những mùa Xuân.