Không lo “làm phúc phải tội”

Xem clip một vụ tai nạn thảm khốc xảy ra, bà Nụ thốt lên ai oán: Trời ơi, kinh khủng quá! Sao họ lại đi đứng thiếu cẩn trọng như thế cơ chứ? Có khá nhiều người đi qua, nhìn thấy tai nạn như vậy mà họ thản nhiên phóng đi như không hề có chuyện gì. May mà cuối cùng cũng có vài người tốt dừng lại giúp đỡ.

Hoa, con gái bà, đang ngồi đan len gần đó thở dài:
- Người ta làm vậy là cũng có nguyên nhân cả đó mẹ à. Đã có những người tham gia cứu giúp người bị tai nạn giao thông nhưng lại bị tình nghi là người gây tai nạn dẫn đến những hậu quả rất phức tạp, nhẹ thì phải làm việc với cơ quan chức năng nhiền lần để chứng minh mình vô tội, nặng thì bị người nhà nạn nhân hành hung ngay tại hiện trường. Mới đây thôi, ngày 17-6-2022, vợ chồng chị Vân Anh (Quảng Ninh) đi xe ô tô con qua đoạn đường ven biển Vân Đồn thì thấy một thanh niên bế một người phụ nữ bị tai nạn giao thông vào vỉa hè, nhờ đưa vào bệnh viện. Lúc đó, nạn nhân vẫn tỉnh táo, kể bị một chiếc xe 45 chỗ ngồi va phải. Thế nhưng, sau đó người nhà nạn nhân lại hiểu lầm vợ chồng chị Vân Anh là thủ phạm. Chị Vân Anh phải thông tin trên mạng xã hội, tìm người thanh niên cùng giúp nạn nhân ra làm chứng. Bằng các biện pháp nghiệp vụ, cơ quan công an đã tìm được lái xe gây tai nạn là người ở tỉnh Lạng Sơn.
- Kể như vậy thì cũng khó trách những người không cứu giúp người bị nạn con nhỉ? “Làm phúc phải tội” như vậy thì ai mà trả sợ. Nhưng phải có giải pháp thế nào chứ kẻo xã hội ngày càng trở nên vô cảm, nhiều người có nguy cơ cao tàn tật, thậm chí là mất mạng khi gặp nguy hiểm mà không được cứu giúp kịp thời.
- Thực ra, pháp luật quy định cụ thể về nghĩa vụ cứu giúp người gặp tình trạng nguy hiểm rồi mẹ ạ. Tại Điều 132 Bộ luật Hình sự 2015 quy định về tội “Không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng”. Theo đó, người nào thấy người khác đang trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng, tuy có điều kiện mà không cứu dẫn đến hậu quả người đó chết, thì bị phạt cảnh cáo, phạt cải tạo không giam giữ đến 2 năm hoặc phạt tù từ 3 tháng đến 2 năm. Trường hợp nặng nhất có thể bị phạt tù đến 7 năm. Con từng đọc trên báo vụ việc xảy ra năm 2019 tại huyện Sông Cầu, tỉnh Phú Yên. Anh S đi xe máy trên đường tối, không quan sát được nên va phải chân 1 người đàn ông tên C. đang nằm giữa làn đường dành cho xe cơ giới và xe thô sơ. Anh S. dựng xe lên đi khỏi hiện trường nhưng làm rơi chìa khóa. Khi anh S. quay lại tìm chìa khóa thì phát hiện ông C. bị xe ô tô cán qua người. Do lo sợ nên anh S. không có biện pháp gì cứu giúp ông C. mà bỏ về nhà. TAND cấp sơ thẩm nhận định: Tại thời điểm bị cáo S. đâm vào bị hại, bị hại chưa chết mà chỉ bị thương ở chân, tỷ lệ thương tích là 21%. Đáng lẽ bị cáo phải cứu giúp, đưa bị hại vào lề đường nhưng bị cáo lại bỏ mặc bị hại ngay giữa lòng đường, nơi thường xuyên có xe ô tô, cơ giới lưu hành giữa đêm khuya. Bị hại chết là do xe ô tô cán qua người. Toà án xử phạt bị cáo S. hình phạt cảnh cáo về tội “Không cứu giúp người đang ở trong tình trạng nguy hiểm đến tính mạng”.
- Thì ra pháp luật đã quy định rất rõ như vậy nhưng vẫn có khá nhiều người lựa chọn vì sự an toàn của bản thân mà bỏ mặc, không cứu giúp người gặp nguy hiểm.
- Vâng, thế nên cần sự nhận thức đầy đủ của cả cộng đồng để cùng đẩy lùi bệnh vô cảm mẹ ạ. Con tin, đa số mọi người có lòng trắc ẩn, sẵn sàng giúp đỡ người khác, chỉ là họ ngại phiền toái mà thôi. Thực ra, chỉ cần cẩn trọng hơn chút, ví dụ khi gặp tai nạn giao thông thì cố gắng giữ nguyên hiện trường, ngay lập tức điện thoại cho cơ quan công an, y tế đến giải quyết thì không phải lo lắng về việc bị hàm oan bởi cơ quan chức năng họ có đủ phương tiện để cứu người và giám định cơ chế gây tai nạn, tìm ra thủ phạm.
Phần nào giải đáp được những khúc mắc trong lòng, bà Nụ cười tươi: “Cứu giúp người đang gặp nguy hiểm không chỉ là đạo đức xã hội mà còn là nghĩa vụ theo quy định của pháp luật thì đúng là việc phải làm rồi. Hiểu thấu đáo và cẩn trọng khi thực hiện thì không lo “làm phúc phải tội” con nhỉ?”