Mở lối thu hút đầu tư vào nông nghiệp

Từ nhận diện điều kiện tự nhiên, diện tích canh tác có khả năng hình thành các vùng sản xuất hàng hóa nên thật dễ hiểu khi huyện Lương Tài xác định thu hút doanh nghiệp đầu tư cho nông nghiệp là động lực phát triển kinh tế -xã hội và xây dựng nông thôn mới. Bởi, nếu không thu hút được các nguồn lực vào phát triển nông nghiệp, phần lớn người dân sống ở nông thôn mà sinh kế chủ yếu dựa vào sản xuất nông nghiệp khó có thể vươn lên làm giàu trên mảnh đất của mình.

Những doanh nghiệp tiên phong
Với quy mô hơn 5.000ha đất nông nghiệp, Lương Tài luôn xác định phát triển nông nghiệp là hướng đi chủ đạo, trở thành vùng sản xuất nông nghiệp quan trọng nhất của tỉnh. Để khai thác lợi thế về đất đai, tạo sự bứt phá cho sản xuất, các cấp ủy Đảng, chính quyền địa phương xác định thu hút đầu tư vào sản xuất nông nghiệp, chế biến nông sản là một trong những ưu tiên hàng đầu và tạo điều kiện thuận lợi nhất trong thẩm quyền để các nhà đầu tư hoạt động hiệu quả. Huyện đã triển khai nhiều giải pháp nhằm khuyến khích các nhà đầu tư, doanh nghiệp và người dân đẩy mạnh phát triển kinh tế nông nghiệp toàn diện, bền vững. Ưu tiên phát triển nông nghiệp theo hướng áp dụng công nghệ cao, công nghệ sạch, an toàn, chế biến nông sản, xây dựng vùng chuyên canh có giá trị kinh tế cao. Cụ thể là  Nghị quyết số 03-NQ/HU, ngày 2-10- 2017 của Huyện ủy về chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa; Kế hoạch số 53/KH-UBND của UBND huyện về chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa giai đoạn 2018-2020 và nhiều văn bản chỉ đạo về hỗ trợ chuyển đổi cơ cấu giống cây trồng trên đất lúa, tích tụ ruộng đất… Nhờ vậy, bước đầu thu hút một số dự án đầu tư phát triển nông nghiệp công nghệ cao, hoạt động hiệu quả.
Bằng sự đam mê với nông nghiệp, Công ty TNHH Xuất nhập khẩu nông sản Hải Phong (xã Minh Tân) đã viết nên câu chuyện thành công “dựng nghiệp trên đất trũng” của người Lương Tài. Trang trại sản xuất được dựng lên từ 5ha bãi cát của trận lũ lịch sử năm 1976 “chưa mưa đã úng, chưa nắng đã hạn”. Nhận thấy người quê lam lũ mà thu nhập thấp, trong khi tiềm năng đất đai còn bỏ ngỏ, bằng tình yêu giữa con người và cây cỏ và những chính sánh hỗ trợ, khuyến khích phát triển nông nghiệp của địa phương, chị Nguyễn Thị Trâm đầu tư mô hình sản xuất nông nghiệp công nghệ cao. Từ đây chị đã viết thêm một trang mới về hành trình sản xuất rau an toàn trên con đường đầy chông gai vất vả, biến “tấc đất thành tấc vàng” nhưng cũng không ít tiếng cười và niềm vui sau mỗi chuyến hàng xuất xưởng. Chị Trâm tâm sự: “Ở đây, không đơn thuần là sản xuất để phát triển kinh tế, Hải Phong còn thắp lên hy vọng vào một nền nông nghiệp hiện đại, an toàn, góp phần thay đổi tư tưởng canh tác lạc hậu đã ăn sâu bao đời của người dân giữa vùng quê thuần nông, nơi nông dân chỉ nhờ vào cây rau củ làm kế sinh nhai”.
Được thành lập từ năm 2014 chuyên sản xuất các mặt hàng nông sản, Ban đầu, Công ty thuê gần 5 ha đất tại địa phương để xây dựng mô hình trồng rau theo tiêu chuẩn VietGAP, trong đó 2ha trồng măng tây xanh và hơn 2,5ha trồng luân canh các loại rau ngắn ngày theo mùa vụ. Tiếp nối thành công từ sản xuất măng tây xanh, năm 2019, doanh nghiệp đưa cây dưa leo baby, cây dưa lưới Nhật vào trồng trong nhà kính; trồng thêm rau cải bó xôi, củ riềng và các loại rau ngắn ngày theo mùa vụ nhằm đa dạng sản phẩm. Công ty còn liên kết với các tổ chức, cá nhân khác trồng khoảng 50ha các loại rau để cung cấp các mặt hàng trái vụ ra thị trường. Với việc ứng dụng công nghệ cao trong sản xuất mang lại sản lượng và chất lượng cao; các nông sản của doanh nghiệp tạo dựng được thương hiệu và đầu ra ổn định, chuyên cung cấp cho chuỗi các cửa hàng thực phẩm sạch tại Hà Nội, Bắc Ninh và chuỗi siêu thị như: Fivimart, BigC và Vinmart. Hay như Công ty TNHH xuất nhập khẩu nông sản Vĩnh Cửu (xã An Thịnh) chuyên sản xuất, chế biến và xuất khẩu tỏi, ớt; hàng năm thu mua 25 - 30 nghìn tấn tỏi, ớt tươi; doanh thu ước đạt 200 tỷ đồng/năm…
Trang trại trồng tía tô xanh được Công ty TNHH nông nghiệp công nghệ cao Hồ Gươm Bắc Ninh (Tập đoàn May Hồ Gươm) đầu tư xây dựng từ tháng 10-2016 trên diện tích 11,3 ha tại xã Lâm Thao với tổng mức đầu tư khoảng 150 tỷ đồng, cũng là một trong những điển hình về hiệu quả đầu tư cho nông nghiệp của huyện Lương Tài. Trung bình mỗi tháng Công ty xuất khẩu 5-6 triệu lá tía tô sang thị trường Nhật Bản. Với giá 500-700 đồng/lá, trang trại có doanh thu khoảng 2 tỷ đồng/tháng, góp phần giải quyết việc làm ổn định cho 130-135 công nhân. Hiện nay, Công ty mới đưa vào trồng tía tô khoảng 75% diện tích và vẫn đang tiến hành gieo trồng nấm kim châm, nuôi cấy mô nhân giống hoa lan trên phần diện tích còn lại.
Nếu có dịp bạn hãy một lần đến với Hải Phong, Hồ Gươm… để trải nghiệm sự chuyên nghiệp, sự tận tâm của người nông dân Lương Tài. Ngoài những điển hình như họ, trên địa bàn huyện còn thu hút hàng chục doanh nghiệp và hàng trăm HTX, hộ kinh doanh đầu tư, hoạt động trong sản xuất, chế biến nông sản với quy mô khá lớn như: Công ty CP Agritex (xã Phú Hòa) đầu tư gần 1ha trồng, chế biến rau, củ quả; HTX Nông sản Phú Quý (xã Mỹ Hương) trồng cây ăn quả hữu cơ trên diện tích 10ha, sản lượng 300 tấn/năm; HTX Nông nghiệp và Chăn nuôi Phú Trên (xã Phú Hòa) trồng 2,5ha cải bắp theo tiêu chuẩn VietGap...
Cùng với trồng trọt, huyện cũng thu hút hàng chục đơn vị sản xuất nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao lĩnh vực chăn nuôi như: Dự án chăn nuôi của Công ty TNHH Lợn giống DABACO Lương Tài tại xã Lai Hạ với quy mô đàn lợn gần 20.000 con; trang trại của ông Ngô Văn Tốn (xã Lai Hạ) quy mô 1.800 lợn nái; trang trại của ông Nguyễn Văn Chỉnh, quy mô 500 con lợn và 25.000 con gia cầm ở xã Phú Hòa… Ngoài ra, toàn huyện hình thành 10 vùng nuôi trồng thủy sản tập trung (có diện tích từ 10 ha trở lên) với tổng diện tích 285 ha và 750 lồng nuôi cá theo tiêu chuẩn VietGap trên sông Thái Bình… Các cơ sở sản xuất, kinh doanh, chế biến nông nghiệp, nông sản đã góp phần hình thành các vùng sản xuất tập trung; chuyển đổi thành công 293,2 ha đất từ trồng lúa hiệu quả thấp sang sản xuất rau màu, hoa, cây ăn quả tập trung và mô hình lúa - cá; nâng giá trị 1ha canh tác trên địa bàn huyện lên 167,7 triệu đồng/năm; đưa giá trị sản xuất nông nghiệp, thủy sản năm 2020 đạt hơn 1.877 tỷ đồng, góp phần không nhỏ vào sự phát triển kinh tế- xã hội của địa phương.

Thu hoạch lá tía tô xanh phục vụ xuất khẩu tại Công ty TNHH nông nghiệp công nghệ cao Hồ Gươm (xã Lâm Thao).

Mở hướng thu hút đầu tư vào nông nghiệp
Tuy nhiên, phải thẳng thắn nhìn nhận rằng, kết quả thu hút đầu tư vào nông nghiệp của Lương Tài vẫn chưa xứng với tiềm năng, còn nhiều “dư địa” để tiếp tục phát triển. Theo ông Phạm Xuân Sản, Trưởng phòng Nông nghiệp và PTNT huyện, việc doanh nghiệp chưa mặn mà đầu tư cho nông nghiệp chính là do đất đai còn manh mún. Nhiều doanh nghiệp muốn đầu tư vào nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao nhưng chưa có quy hoạch, chưa có địa điểm; cơ sở hạ tầng phục vụ nông nghiệp, đặc biệt là trình độ nhân lực chưa đáp ứng được yêu cầu. Thị trường tiêu thụ sản phẩm không ổn định, trong khi vẫn thiếu công cụ phòng ngừa và hạn chế rủi ro. Sản xuất nông nghiệp theo hướng hàng hóa, công nghệ cao đòi hỏi vốn đầu tư lớn; thời gian thực hiện đầu tư vào nông nghiệp thường dài với nguồn vốn lớn, hơn 10 năm mới có thể thu hồi. Chính sách thu hút đầu tư vào nông nghiệp còn thiếu nên nhiều doanh nghiệp vẫn e ngại...
Cùng với đó, hành lang pháp lý, cơ chế để thu hút doanh nghiệp đầu tư vào nông nghiệp, nông thôn còn không ít rào cản, nhất là những vướng mắc về đất đai. Thực tế thời gian qua cho thấy việc tích tụ ruộng đất còn lúng túng, chưa phát huy hết tiềm năng đất đai. Nhiều doanh nghiệp không có diện tích đất đủ lớn để đầu tư sản xuất, phát triển kinh doanh lâu dài, chủ yếu vẫn dừng lại ở các gia trại, trang trại, hợp tác xã, với năng lực sản xuất vừa đủ lớn, nhưng chưa thể phát triển thành doanh nghiệp…
Kinh tế hội nhập sâu hơn vào các chuỗi giá trị toàn cầu, đòi hỏi ngành Nông nghiệp phải chuyển đổi mạnh mẽ với sự tham gia sâu rộng hơn của các thành phần kinh tế, trong đó trọng tâm là khu vực tư nhân. Nông dân vẫn là những nhà đầu tư tư nhân lớn nhất trong nông nghiệp, bởi vậy cần phải có cơ chế, chính sách thu hút  doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực này. Trong 5 năm tới, Nghị quyết Đại hội Đảng bộ huyện lần thứ XXI, nhiệm kỳ 2020-2025 xác định, Lương Tài vẫn là huyện nông nghiệp. Do vậy, huyện tiếp tục định hướng phát triển nông nghiệp theo hướng công nghệ cao, tập trung chuyển dịch cơ cấu kinh tế, chuyển đổi cơ cấu cây trồng, vật nuôi theo hướng sản xuất hàng hóa có hiệu quả kinh tế cao. Tiếp tục thực hiện tái cơ cấu nông nghiệp theo hướng sản xuất hàng hóa, ứng dụng công nghệ cao, nông nghiệp sinh thái, nâng cao năng suất, chất lượng và hiệu quả, gắn kết chặt chẽ nông nghiệp với công nghiệp, dịch vụ, sản xuất với bảo quản, chế biến, tiêu thụ, hình thành các mô hình kinh tế tuần hoàn, phát triển nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu và hình thành một số mô hình nông nghiệp - du lịch - sinh thái, từng bước xây dựng Lương Tài trở thành trung tâm phát triển nông nghiệp công nghệ cao của tỉnh.
Để thực hiện thắng lợi mục tiêu thu hút đầu tư vào lĩnh vực sản xuất nông nghiệp, Huyện ủy-HĐND, UBND huyện hết sức quan tâm chỉ đạo đồng bộ các giải pháp. Theo đó, huyện triển khai Quy hoạch đất đai để phát triển nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao; đẩy nhanh quá trình tập trung, tích tụ ruộng đất để hình thành các vùng sản xuất hàng hóa quy mô lớn; Khai thác tối đa, hiệu quả các nguồn lực xã hội đầu tư cho nông nghiệp, đặc biệt hạ tầng tại các vùng sản xuất tập trung theo hướng quy hoạch chuyên canh tập trung; khuyến khích các doanh nghiệp đầu tư phát triển nông nghiệp, nông thôn. Đẩy mạnh công tác tuyên truyền và tiếp tục thực hiện có hiệu quả Nghị quyết số 03-NQ/HU, ngày 2-10-2017 của BCH Đảng bộ huyện lần thứ  XX “Về chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa”; Kế hoạch số 53/KH-UBND, ngày 10-11-2017 của UBND huyện về chuyển đổi cơ cấu cây trồng trên đất lúa. Quy hoạch xây dựng các khu chăn nuôi tập trung xa khu dân cư, đưa các giống lợn siêu nạc, giống gia cầm mới và các giống thủy sản mới vào nuôi theo phương pháp công nghiệp, bán công nghiệp.
Trong khi chưa xây dựng được luật phát triển doanh nghiệp trong nông nghiệp, nông thôn thì tỉnh cần mở rộng đối tượng điều chỉnh, quy định công bố công khai quy hoạch sử dụng đất nông nghiệp, cũng như các chính sách, quy định cụ thể để thu hút các doanh nghiệp đầu tư, gắn bó lâu dài, xây dựng khu vực nông nghiệp, nông thôn phát triển nhanh, bền vững.