Thăm đất thép Củ Chi

Mới đây, tôi có dịp cùng đoàn cán bộ HĐND tỉnh đến thăm đất thép Củ Chi (thành phố Hồ Chí Minh). Thắp những nén hương thơm tri ân các Anh hùng Liệt sĩ tại đền Bến Dược, được nghe các hướng dẫn viên giới thiệu về địa đạo Củ Chi mới thấy được sự anh dũng, kiên trung, bất khuất của đất và người Củ Chi cùng quân, dân cả nước vì độc lập, tự do của Tổ quốc.

Đoàn đi đúng dịp kỷ niệm 42 năm ngày giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước (30-4-1975 - 30-4-2017) nên suốt chặng đường hơn 70 cây số từ trung tâm thành phố Hồ Chí Minh đến Củ Chi ai nấy mong sớm đến nơi để thắp những nén hương tri ân các Anh hùng liệt sĩ.

Đền tưởng niệm liệt sĩ Bến Dược được xây dựng trên diện tích khoảng 7ha với nhiều hạng mục như tam quan, nhà văn bia, đền chính, tầng hầm, tháp 9 tầng, tranh gốm, biểu tượng “Hồn thiêng đất nước”… Mỗi hạng mục có những nội dung, ý nghĩa riêng, tất cả để tưởng nhớ công ơn to lớn của đồng bào, chiến sĩ đã chiến đấu, hy sinh trên vùng đất Sài Gòn-Chợ Lớn-Gia Định trong các cuộc kháng chiến. Thắp những nén hương thơm, được nghe giới thiệu về sự anh dũng, kiên trung của các Anh hùng, Liệt sĩ mọi người trong đoàn đều bùi ngùi. Chị Nguyễn Thanh Hiếu, Trung tâm Văn hóa, Thể thao huyện Quế Võ, thành viên trong đoàn xúc động: “Có đến tận nơi đây mới thấy sự ác liệt của chiến tranh. Chúng tôi hiểu rằng cuộc sống tốt đẹp hôm nay được xây bằng máu xương của biết bao thế hệ đi trước. Thế hệ trẻ xin nguyện phấn đấu, đóng góp công sức, trí tuệ xây dựng đất nước đẹp giàu, xứng với sự hy sinh anh dũng của các Anh hùng, Liệt sĩ”…

Mỗi ngày có nhiều đoàn khách đến dâng hương Anh hùng liệt sĩ tại đền Bến Dược.

Trong chuyến về thăm đất thép, đoàn cán bộ HĐND tỉnh đã đến thăm khu di tích địa đạo Củ Chi. Có đến tận nơi, trực tiếp xuống các đường hầm mới thấy được những khó khăn, gian khổ và sự anh dũng kiên cường của quân và dân Củ Chi trong cuộc kháng chiến chống Mỹ. Vừa dẫn đoàn thăm các mô hình như: Địa đạo, lỗ thông hơi, các hầm chông, bẫy, khu vực bếp Hoàng Cầm… trong khu di tích, hướng dân viên Nguyễn Hồng Ân cung cấp khá nhiều thông tin về cuộc chiến đấu gian lao mà anh dũng của quân và dân nơi đây.

Địa đạo Củ Chi được hình thành từ thời kỳ kháng chiến chống Pháp. Trong thời gian 1961-1965, các xã phía Bắc Củ Chi đã hoàn thành tuyến địa đạo trục gọi là “xương sống”, sau đó các đoàn thể, cơ quan, đơn vị phát triển địa đạo nhánh ăn thông với tuyến trục hình thành những địa đạo liên hoàn giữa các ấp, các xã và các vùng. Bên trên mặt đất, quân dân Củ Chi còn đào cả một vành đai giao thông hào chằng chịt nối kết với địa đạo, lúc này địa đạo chiến đấu cũng được đào chia thành nhiều tầng, nhiều ngõ ngách. Ngoài ra, bên trên địa đạo còn có rất nhiều ụ chiến đấu, bãi mìn, hố đinh, hầm chông... được bố trí thành các cụm liên hoàn tạo ra trận địa vững chắc trong thế trận chiến tranh du kích, gọi là xã chiến đấu. Đến năm 1965, có khoảng 200km địa đạo đã được đào. Về quy mô, hệ thống địa đạo có tổng chiều dài toàn tuyến là trên 200km, với 3 tầng sâu khác nhau, tầng trên cách mặt đất khoảng 3m, tầng giữa cách mặt đất khoảng 6m, tầng dưới cùng sâu hơn 12m.

Đoàn công tác HĐND tỉnh thăm quan khu di tích địa đạo Củ Chi.

Với hệ thống địa đạo dưới lòng đất cùng sự anh dũng, kiên cường, địa đạo Củ Chi đã đứng vững qua cuộc chiến tranh vô cùng ác liệt chống Mỹ, vượt qua vô vàn các trận bom B-52 và các cuộc càn quét của kẻ thù. Với khẩu hiệu “Một tấc không đi, một ly không rời”, quân và dân Củ Chi đã tích cực xây dựng “xã, ấp chiến đấu” thiết lập “vành đai diệt Mỹ”, tạo thành thế trận vững chắc bao vây, tiến công tiêu hao, tiêu diệt kẻ thù. Bằng cuộc chiến tranh nhân dân vô cùng phong phú và sáng tạo, quân và dân Củ Chi đã loại khỏi vòng chiến đấu hơn 2 vạn quân địch, phá hủy trên 5.000 xe tăng và xe thiết giáp, bắn rơi, bắn hỏng 256 máy bay các loại, bắn chìm 22 tàu, xuồng chiến đấu, phá hủy 270 lượt đồn, bốt, vinh dự được Mặt trận dân tộc Giải phóng miền Nam Việt Nam tặng danh hiệu “Củ Chi đất thép thành đồng”, 2 lần được tuyên dương Anh hùng LLVT nhân dân. Để có những chiến tích vinh quang ấy, hằng nghìn chiến sỹ và đồng bào đã hy sinh, hằng nghìn người bị thương, hơn 28 nghìn ngôi nhà bị địch đốt phá, san bằng, ruộng vườn bị hoang phế, môi trường bị hủy diệt… 

Trên đất thép Củ Chi hôm nay đã đổi thay. Trong chiến tranh, đây là vùng đất chằng chịt hố bom, hầm chông nay bạt ngàn màu xanh, cuộc sống người dân ngày càng phát triển, vươn lên trù phú.