Thầy thuốc Ưu tú Nguyễn Ngọc Nội với những trăn trở về ngành Y

Tròn 90 tuổi - độ tuổi “xưa nay hiếm”, 67 năm tuổi Đảng, Thầy thuốc Ưu tú (TTƯT) Nguyễn Ngọc Nội, nguyên Phó Giám đốc Sở Y tế Bắc Ninh vẫn minh mẫn, tinh anh. Nghỉ hưu gần 30 năm, song từ câu chuyện đan xen ký ức một thời và những trăn trở, băn khoăn về Y đức hiện nay cho thấy vị bác sĩ già vẫn luôn trăn trở về những bước phát triển của nghề Y.

Những lời phát biểu sang sảng mà đầy hài hước tại hội nghị triển khai công tác Hội Đông y tỉnh đầu tháng 2 là cái duyên đưa tôi đến cuộc gặp gỡ với TTƯT Nguyễn Ngọc Nội vào một sáng tháng 4. Bác sĩ Nguyễn Ngọc Nội sinh năm 1933 tại xã Tân Chi, huyện Tiên Du. Chưa tròn 17 tuổi, ông tham gia công tác với vị trí giao thông liên lạc tại Bưu điện huyện Tiên Du đóng tại xã Hoàn Sơn. Khi đó, thấy mình là nam giới mà ban ngày không phải làm gì vì nhiệm vụ đưa đón cán bộ và đưa thư chỉ thực hiện được vào ban đêm, chàng thanh niên trẻ đăng ký tham gia khoá huấn luyện y tế cứu thương, sau đó được điều sang làm y tá tại Huyện đội Tiên Du, rồi Huyện đội Gia Lâm.
Sau chiến dịch Điện Biên Phủ, ông chuyển sang lực lượng chủ lực, đóng quân ở nhiều nơi, có thời điểm làm Y tá trưởng tại một số đơn vị, trong đó xa nhất tại Lữ đoàn 341 (Quân khu IV), đóng quân gần giới tuyến Vĩnh Linh (Quảng Trị). Sau khi rời quân ngũ, ông được điều động về Ty Y tế Bắc Ninh, trải qua nhiều năm học tập các trường đào tạo ngành Y và đảm nhiệm chức vụ Bệnh viện trưởng các bệnh viện tuyến huyện gồm: Hiệp Hoà, Gia Lương, Thuận Thành, rồi Phó Giám đốc Sở Y tế tỉnh Hà Bắc (cũ). Ghi nhận những đóng góp và cống hiến của ông, năm 2001, bác sĩ Nguyễn Ngọc Nội được phong tặng danh hiệu Thầy thuốc Ưu tú; năm 2021, ông được nhận Huy hiệu 65 năm tuổi Đảng.

Ở tuổi xưa nay hiếm, Thầy thuốc Ưu tú Nguyễn Ngọc Nội vẫn đọc báo cho người bạn đời nghe mỗi ngày.

Thời bác sĩ Nguyễn Ngọc Nội làm Phó Giám đốc Sở Y tế Hà Bắc, Chủ tịch Hội Đông y, mạng lưới tổ chức của Hội chưa phát triển như hiện nay. Trong trí nhớ của ông, hoạt động chủ yếu là sưu tầm những bài thuốc quý, các môn thuốc hay để tập hợp đưa lên Tỉnh Hội. Vì vậy, khi dự chương trình dâng hương Đại danh y Hải Thượng Lãn Ông và triển khai nhiệm vụ Hội Đông y năm 2023, TTƯT Nguyễn Ngọc Nội bày tỏ sự phấn khởi, vui mừng trước những thành quả của Hội Đông y và công tác phát triển y học cổ truyền những năm qua. Dẫu vậy, ông vẫn ít nhiều trăn trở bởi trước sự phát triển như vũ bão của khoa học y học hiện đại, trong khi đó y học cổ truyền vẫn chưa có được vị thế xứng đáng: “Tây y điều trị nhanh hơn, nhẹ nhàng hơn, thuận tiện hơn, trong khi Đông y cần thời gian dài hơn, ví dụ như việc sắc thuốc cũng cần phải có thời gian, khi sử dụng lại lích kích. Vì vậy, để nhiều người lựa chọn y học cổ truyền hơn, cần nghiên cứu để phát triển được các thuốc chế phẩm y học cổ truyền tiện lợi cho người bệnh”.
Nhớ lại bức tranh ngành Y tế cách đây trên dưới 60 năm, TTƯT Nguyễn Ngọc Nội cho rằng các kỹ thuật chuyên môn tại bệnh viện tuyến huyện ngày đó còn không phát triển bằng trạm y tế ngày nay: “Các trạm y tế hiện nay đều có bác sỹ, có máy siêu âm, máy điện tim, quản lý được bệnh nhân mắc các bệnh không lây nhiễm, chứ bệnh viện huyện dù 30, 40 giường bệnh nhưng cả bệnh viện chỉ có 1-2 bác sỹ, chủ yếu là y sỹ, phương tiện chẩn đoán chỉ có duy nhất cái ống nghe và quan sát, hỏi bệnh. Bệnh viện Thuận Thành là bệnh viện Nam phần nên được Bộ Y tế cấp xe. Khi tôi về tiếp quản bệnh viện Thuận Thành, đơn vị có duy nhất một chiếc xe ô tô. Được biết, đây là chiếc xe do Bác Hồ tặng Bộ Y tế và sau được Bộ Y tế khi đó là Giáo sư Phạm Ngọc Thạch làm Bộ trưởng trao tặng lại, chứ thời đó, bệnh nhân cấp cứu cũng được vận chuyển bằng cáng vì làm gì có phương tiện”…
Nhắc đến đấy, giọng ông trầm xuống: “Tôi phụ trách 3 bệnh viện huyện, y học chưa phát triển, nhưng suốt thời gian đó, không có vấn đề về y đức hay thái độ ứng xử của nhân viên y tế khiến người dân, người bệnh phải phàn nàn… Rõ ràng, hiện nay, khoa học kỹ thuật phát triển vượt bậc, công tác chăm sóc sức khoẻ toàn diện hơn, hiện đại hơn, song một bộ phận cán bộ, nhân viên y tế chưa toàn tâm toàn ý, tận tuỵ với nghề. Đó là điều ngành Y cần quan tâm, thay đổi để mãi xứng đáng với sự tin yêu của nhân dân…”.