Tránh tình trạng nghẽn mạng thanh toán dịp Tết Nguyên đán

Khách hàng giao dịch tại Agribank Chi nhánh tỉnh Bắc Ninh.

Những năm gần đây, tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt (TTKDTM) tăng mạnh. Theo số liệu NHNN tỉnh, năm 2024 tổng số giao dịch TTKDTM phát sinh đạt khoảng 395,8 triệu số lượng giao dịch, tương ứng giá trị giao dịch khoảng 3,3 triệu tỷ đồng, tăng 97,83%  về số lượng giao dịch TTKDTM và tăng 42,11% so năm 2023 về giá trị giao dịch TTKDTM. Tổng số giao dịch qua Mobile banking và Internet banking phát sinh trong năm đạt khoảng 371,3 triệu, tương ứng giá trị giao dịch khoảng 2,1 triệu tỷ đồng, tăng 89,74% về số lượng giao dịch và 40,24% so năm 2023 về giá trị giao dịch.
Tính đến năm 2024, NHNN đã cấp giấy phép hoạt động cung ứng dịch vụ trung gian thanh toán cho 51 tổ chức. Số lượng ví điện tử đang hoạt động chiếm gần 70%  trong tổng số ví điện tử đã được kích hoạt, tổng số tiền trên các ví này khoảng 2,96 nghìn tỷ đồng. Thông lệ, dịp cuối năm dương lịch, Tết Nguyên đán, nhu cầu giao dịch, mua bán tăng nên việc thanh toán trực tuyến cũng nhiều hơn, đòi hỏi ngân hàng và các tổ chức thanh toán phải sẵn sàng các phương án bảo đảm hoạt động thanh toán ổn định, thông suốt, an toàn.
Theo đại diện nhiều ngân hàng thương mại và tổ chức trung gian thanh toán, trước xu hướng phát triển nhanh của TTKDTM, các đơn vị đã ứng dụng công nghệ, bảo đảm an toàn, chất lượng dịch vụ ngày càng cao hơn, không chỉ riêng dịp cao điểm. So với nhiều năm trước, tình trạng nghẽn mạng giảm đáng kể nhờ công nghệ ngày càng tiên tiến. Việc xếp hàng rút tiền tại điểm ATM gần như không còn khi tỷ lệ thanh toán không dùng tiền mặt tăng trưởng cao.
Ông Nguyễn Thạc Quảng, Giám đốc NHNN tỉnh cho biết: “Năm 2024, ghi nhận những con số ấn tượng của kết quả triển khai đẩy mạnh TTKDTM và thúc đẩy chuyển đổi số trong ngành NH với các dịch vụ NH số phát triển tốc độ nhanh chóng, các giao dịch trực tiếp ít đi, khối lượng các giao dịch TTKDTM qua NH (qua hệ thống thanh toán điện tử liên NH; qua hệ thống bù trừ, chuyển mạch giao dịch tài chính…) tăng mạnh. Cuối năm là thời điểm nhu cầu sử dụng tiền mặt của người dân, doanh nghiệp tăng đột biến, vì hầu hết người dân, doanh nghiệp đều có nhu cầu rút tiền mặt để chi tiêu và trả lương cho người lao động.
Thực hiện chỉ đạo của NHNN Việt Nam, đặc biệt là sau Hội nghị trực tuyến ngày 12-11-2024 về công tác tiền mặt và an toàn kho quỹ, NHNN tỉnh ban hành nhiều văn bản chỉ đạo các đơn vị trong toàn ngành NH trên địa bàn, theo đó, để bảo đảm an toàn tuyệt đối tiền mặt, tài sản quý, giấy tờ có giá trong kho quỹ NH và ngăn chặn các rủi ro có thể xảy ra, đặc biệt là trong dịp cuối năm 2024 và dịp Tết Nguyên đán Ất Tỵ, các đơn vị tập trung thực hiện các nội dung. Chủ động xây dựng kế hoạch đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiền mặt cả về giá trị và cơ cấu các loại mệnh giá tiền cho khách hàng. Tiếp tục đẩy mạnh chi các loại tiền từ 20.000 đồng trở xuống ra lưu thông để đáp ứng nhu cầu thanh toán”.
Thời điểm này, các ngân hàng thương mại chủ động lên phương án đánh giá, rà soát, tối ưu hệ thống internet banking, mobile banking, hệ thống thanh toán thẻ, ATM, POS, hệ thống cung cấp dịch vụ trung gian thanh toán..., hạ tầng kết nối thanh toán, quyết toán của các đơn vị khác. Sẵn sàng các phương án, kịch bản ứng cứu sự cố cho các hệ thống thông tin quan trọng; sao lưu dữ liệu, ứng dụng quan trọng theo quy định, bảo đảm việc phục hồi hoạt động bình thường trong mọi trường hợp; xử lý khi phát hiện tấn công mạng hoặc hệ thống quá tải... thường xuyên theo dõi diễn biến thu chi và tồn quỹ tiền mặt để kịp thời điều chuyển, đáp ứng đầy đủ nhu cầu tiền mặt, kể cả trong trường hợp xảy ra đột biến.
Năm 2025, NHNN đưa ra một lượng tiền mới nhất định, đáp ứng nhu cầu chính đáng của người dân, nhưng không đưa tiền mới mệnh giá nhỏ ra lưu thông dịp Tết; thực hiện các biện pháp quản lý, sử dụng tiền mệnh giá nhỏ hợp lý, tiết kiệm; chỉ đạo các đơn vị trực thuộc, các tổ chức tín dụng, chi nhánh ngân hàng nước ngoài chủ động lập kế hoạch đáp ứng đầy đủ, kịp thời nhu cầu tiền mặt, nhu cầu thanh toán của các đơn vị, tổ chức và cá nhân, bảo đảm các máy ATM hoạt động thông suốt.