Văn nghệ sỹ bắc ninh xác định rõ trách nhiệm trong việc gìn giữ, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc

(Phát biểu của đồng chí Trần Văn Tuý, Ủy viên Trung ương Đảng, Bí thư Tỉnh uỷ tại buổi gặp mặt các văn nghệ sỹ trên địa bàn tỉnh)

Hôm nay, tôi rất vui mừng cùng đồng chí Chủ tịch UBND tỉnh, một số đồng chí Thường vụ Tỉnh uỷ tới dự buổi gặp mặt các văn nghệ sỹ, những người đóng góp tích cực và hiệu quả trên mặt trận văn học-nghệ thuật, phục vụ đời sống, tinh thần cho mọi tầng lớp nhân dân.

Nhân dịp đầu Xuân, Năm mới, thay mặt Tỉnh uỷ, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh, tôi nhiệt liệt chào mừng và gửi lời chào trân trọng; chúc các quý vị đại biểu, các văn, nghệ sỹ sức khỏe, gia đình hạnh phúc, phát triển. Năm mới thắng lợi mới.

Những năm gần đây, Bắc Ninh đang vươn lên, đổi mới trên nền tảng chiều sâu của văn hóa quê hương và của dân tộc; lĩnh vực văn hóa-tư tưởng đã giành được nhiều thành tựu quan trọng.

Đặc biệt năm 2011, mặc dù còn chịu ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tài chính và suy thoái kinh tế toàn cầu, song Bắc Ninh cùng với các địa phương trong cả nước khắc phục những khó khăn, thách thức; triển khai đồng bộ, tích cực theo tinh thần Kết luận số 02-KL/TW của Bộ Chính trị và Nghị quyết số 11/CP của Chính phủ nhằm kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, bảo đảm an sinh xã hội.

Đã hoàn thành và hoàn thành vượt mức nhiều chỉ tiêu chủ yếu của kế hoạch phát triển kinh tế-xã hội năm 2011 đề ra.

Kinh tế đạt tốc độ tăng trưởng cao, GDP năm 2011 tăng 16,24% so với cùng kỳ; giá trị sản xuất công nghiệp ước đạt trên 59 nghìn tỷ đồng; nông nghiệp liên tục 15 năm được mùa; thu ngân sách đạt gần 7 nghìn tỷ đồng; đời sống nhân dân trong tỉnh được nâng lên; GDP đầu người đạt trên 2.000 USD (cả nước đạt 1.300 USD).

Xuất khẩu gần 5 tỷ USD, tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 5,8%, là một trong những tỉnh đầu tiên xóa nhà cấp 4 dột nát cho người nghèo.

Nhiều lĩnh vực quan trọng nằm trong tốp đầu về cơ sở vật chất như: chất lượng giáo dục, hạ tầng giao thông, dạy nghề, công nghệ thông tin, an sinh xã hội...

Công tác cải cách hành chính được đẩy mạnh; chỉ số PCI liên tục tăng qua các năm; năm 2010 xếp thứ 6 toàn quốc; an ninh chính trị, trật tự an toàn xã hội được giữ vững.

Công tác xây dựng Đảng đạt kết quả quan trọng, hoạt động của MTTQ và các đoàn thể nhân dân có chuyển biến tích cực, hoạt động quản lý điều hành của chính quyền các cấp được đổi mới.

Trên lĩnh vực văn học-nghệ thuật, có thể nói, Bắc Ninh đã thực hiện tốt nhiệm vụ bảo tồn Di sản văn hóa thế giới-Dân ca quan họ Bắc Ninh và Hát ca trù đã được xếp vào danh sách Di sản văn hóa phi vật thể cần được bảo vệ khẩn cấp.

Chúng ta có quyền tự hào về một Bắc Ninh không rộng về đất đai, nhưng lớn về giá trị kinh tế, văn hóa, đang đổi mới vươn lên từng ngày.

Trong năm 2011 các chi hội nói chung, các văn, nghệ sỹ Bắc Ninh nói riêng đã có nhiều hoạt động đóng góp tích cực cho việc tuyên truyền các sự kiện trọng đại của đất nước cũng như của địa phương và cho ra đời những tác phẩm hay, đa dạng về thể loại, phong phú về nội dung, gây được ấn tượng tốt trong công chúng như Tạp chí văn nghệ Người Kinh Bắc, mỗi năm đã sản xuất tới 2000 cuốn góp phần quảng bá rộng rãi quá trình xây dựng và phát triển của Bắc Ninh sau 15 năm tái lập, 2 tập thơ-văn 1997-2007, nhiều tác giả đã có thơ in trên các báo, tạp chí của Trung ương và trong tuyển tập thơ của Quốc gia...

Thay mặt Tỉnh uỷ-HĐND-UBND-Ủy ban MTTQ tỉnh, Tôi ghi nhận và biểu dương những cống hiến của đội ngũ văn, nghệ sỹ-những người đã góp phần tô đậm thêm nền tảng tinh thần-tạo động lực quan trọng cho quá trình phát triển của quê hương Bắc Ninh.

Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã chỉ rõ: “Văn hóa nghệ thuật là một mặt trận; Anh chị em là chiến sĩ trên mặt trận ấy”.

Trong sự nghiệp đổi mới để phát triển toàn diện, nhất là quá trình CNH-HĐH đất nước, Đảng ta xác định Văn hóa là nền tảng tinh thần, vừa là mục tiêu, vừa là động lực thúc đẩy sự phát triển kinh tế-xã hội; và xác định: xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc, làm cho văn hóa gắn kết chặt chẽ và thấm sâu vào toàn bộ đời sống xã hội, trở thành sức mạnh nội sinh quan trọng...” là một trong những định hướng lớn trong phát triển kinh tế-xã hội của đất nước.

Bắc Ninh tự hào là nơi lưu giữ và bảo tồn các giá trị văn hóa của dân tộc với nhiều di sản văn hóa và kiệt tác nghệ thuật.

Vùng đất Bắc Ninh-Kinh Bắc nhân văn hào kiệt, quê hương của những làn điệu dân ca Quan họ ngọt ngào, đằm thắm, trữ tình và giàu bản sắc văn hóa dân tộc.

Trong hai cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, các văn, nghệ sỹ xứ Bắc vừa tham gia kháng chiến, vừa sản sinh ra các tác phẩm văn học nghệ thuật mang hơi thở của cuộc chiến tranh vĩ đại của dân tộc như Nhạc phẩm “Đường chúng ta đi” của Nhạc sỹ Huy Du và nhiều tác phẩm có giá trị nghệ thuật cao như Nhà thơ Hoàng Cầm, Nguyễn Phan Hách nhạc sỹ Hồ Bắc, Nguyễn Đức Toàn...

Trong thời kỳ đổi mới và hội nhập với nhiều thành tựu to lớn của đất nước, đội ngũ văn, nghệ sỹ-những người sáng tạo văn học-nghệ thuật lại có những đóng góp đáng kể, nhiều cuốn tiểu thuyết đạt giải cao của Hội nhà văn Việt Nam và các bộ, ngành Trung ương. Nhiều tập văn nghệ dân gian của hội viên đã đạt tới tầm quốc gia.

Tuy nhiên mặc dù chúng ta đã có những tác phẩm văn học, nghệ thuật có giá trị nhưng chưa xứng tầm với truyền thống của quê hương Bắc Ninh-Vùng đất mà thời đại nào cũng có sự kiện và con người hào kiệt làm rạng danh quê hương, đất nước.

Đây là những trăn trở không chỉ với đội ngũ văn, nghệ sỹ mà cả đối với những trái tim, tấm lòng của những người yêu mến văn học, nghệ thuật nói chung.

Chúng ta chào đón Xuân Nhâm Thìn (năm 2012) trong không khí hồ hởi, phấn khởi với những thành tựu đã đạt được của đất nước sau hơn 25 năm đổi mới và sau 15 năm tái lập tỉnh.

Đối với tỉnh nhà, năm 2012 có ý nghĩa đặc biệt quan trọng, tỉnh ta sẽ tổ chức kỷ niệm 100 năm ngày sinh đồng chí cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Cừ, kỷ niệm 65 năm ngày Thương binh liệt sỹ và kỷ niệm 15 năm tái lập tỉnh.

Mục tiêu phấn đấu: “... Đến năm 2015 đưa Bắc Ninh cơ bản trở thành tỉnh công nghiệp theo hướng hiện đại, thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2020”, với một số nhiệu vụ chủ yếu về phát triển kinh tế-xã hội, đặt ra cho năm 2012, đó là: tổng sản phẩm (GDP) tăng 14-15%; giá trị sản xuất công nghiệp đạt trên 83 nghìn tỷ đồng; kim ngạch xuất khẩu đạt 9.500 triệu USD; thu ngân sách đạt trên 7 nghìn tỷ đồng; tạo việc làm mới cho 27.000 lao động; tỷ lệ hộ nghèo giảm còn 4,45%.

Tỉnh uỷ, HĐND, UBND tỉnh đã thống nhất quan điểm chỉ đạo:

1. Về phát triển kinh tế: tập trung thực hiện tốt các mục tiêu, triển khai chương trình “Đổi mới mô hình tăng trưởng, gắn với tái cấu trúc nền kinh tế theo hướng nâng cao hiệu quả và khả năng cạnh tranh” sát với điều kiện của tỉnh theo hướng tập trung chất lượng hiệu quả.

Với ba tập trung: đẩy mạnh xây dựng kết cấu hạ tầng; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực; chú trọng công tác cải cách hành chính trong các cơ quan Đảng, chính quyền, MTTQ và các đoàn thể nhân dân.

Hướng vào 5 ưu tiên, đó là: rà soát và điều chỉnh quy hoạch cho phù hợp với yêu cầu mới nhất là quy hoạch  hướng tới Bắc Ninh trở thành đô thị trực thuộc TW 2020; tập trung cao cho phát triển kinh tế (công nghiệp-Nông nghiệp-Dịch vụ), tăng cường đầu tư cho công nghiệp, giao thông, xây dựng nông thôn mới; nâng cao chất lượng nguồn nhân lực, cải cách hành chính; xử lý môi trường; giải quyết các vấn đề xã hội bức xúc.

2. Về công tác an ninh quốc phòng: Thực hiện có hiệu quả công tác phòng, chống tham nhũng, lãng phí; đấu tranh phòng, chống tội phạm, tệ nạn xã hội... Bảo đảm an toàn giao thông, giữ vững an ninh chính trị và trật tự an toàn xã hội trên địa bàn.

3. Về công tác xây dựng Đảng, chính quyền: chỉ đạo triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 03-CT/TW của Bộ Chính trị về tiếp tục đẩy mạnh thực hiện “Học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh”. Quán triệt và triển khai có hiệu quả Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban chấp hành Trung ương Đảng (Khóa XI): “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”.

Tổ chức tốt các hoạt động kỷ niệm 100 năm ngày sinh đồng chí Nguyễn Văn Cừ, kỷ niệm 65 năm ngày Thương binh liệt sỹ và kỷ niệm 15 năm tái lập tỉnh Bắc Ninh.

Tăng cường công tác kiểm tra, giám sát tổ chức đảng và đảng viên, kiên quyết xử lý nghiêm minh những cán bộ, đảng viên vi phạm pháp luật, vi phạm kỷ luật Đảng.

Chú trọng tới việc đào tạo và đào tạo lại. Quan tâm đến bồi dưỡng, cập nhật kiến thức và đào tạo ngoại ngữ, tin học cho đội ngũ cán bộ nhằm góp phần nâng cao trình độ chuyên môn, nghiệp vụ và khả năng hội nhập, hợp tác quốc tế.

Đẩy mạnh hơn nữa việc luân chuyển và trẻ hóa đội ngũ cán bộ trên cơ sở (tiêu chuẩn: năng lực, phẩm chất).

4. Về lĩnh vực văn hóa-xã hội: Tiếp tục xây dựng nền văn hóa tiên tiến, mang đậm truyền thống văn hóa Bắc Ninh Bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa phi vật thể đại diện của nhân loại-dân ca Quan họ Bắc Ninh và ca trù. Bồi dưỡng tài năng văn hóa, khuyến khích sáng tạo tác phẩm văn hóa, nghệ thuật tiêu biểu có giá trị cao về tư tưởng và nghệ thuật.

Tăng cường cơ sở vật chất kỹ thuật, trang bị, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động văn hóa, báo chí, phát thanh truyền hình, kịp thời phục vụ nhiệm vụ chính trị địa phương, phục vụ nhiệm vụ chính trị và nhu cầu văn hóa tinh thần lành mạnh của nhân dân.

Đảng ta đã khẳng định: “Xây dựng, phát triển đội ngũ văn nghệ sĩ Việt Nam một cách toàn diện cả về số lượng, chất lượng và cơ cấu loại hình, có các thế hệ nối tiếp nhau vững chắc, có tình yêu Tổ quốc nồng nàn, gắn bó sâu sắc với nhân dân, với sự nghiệp đổi mới do Đảng lãnh đạo, có năng lực sáng tạo phong phú, đa dạng, đoàn kết, gắn bó cùng phát triển trong cộng đồng các dân tộc anh em trên đất nước ta”.

Trên tinh thần đó, thời gian tới, tôi đề nghị đội ngũ văn nghệ sỹ tỉnh nhà làm tốt một số nhiệm vụ trọng tâm:

Một là, Tuyên truyền sâu rộng về các nhiệm vụ, giải pháp chủ yếu thực hiện kế hoạch phát triển kinh tế - xã hội năm 2012 của tỉnh, theo tinh thần Kết luận số 02-KL/TW và Nghị quyết số 11-NQ/CP của Chính phủ về kiềm chế lạm phát, ổn định kinh tế vĩ mô, đảm bảo an sinh xã hội đồng thời làm tốt công tác tuyên truyền về công tác xây dựng Đảng mà trọng tâm là quán triệt sâu sắc Nghị quyết Hội nghị lần thứ 4 Ban Chấp hành Trung ương Đảng (khóa XI): “Một số vấn đề cấp bách về xây dựng Đảng hiện nay”.

Đẩy mạnh tuyên truyền học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh.

Đổi mới phương thức tuyên truyền cả về nội dung và hình thức trên tất cả các mảng đề tài; đưa các Chỉ thị, Nghị quyết của Đảng vào cuộc sống; tăng cường công tác tuyên truyền về kỷ niệm 100 năm ngày sinh đồng chí Cố Tổng Bí thư Nguyễn Văn Cừ, kỷ niệm 65 năm ngày thương binh liệt sỹ (27/7/1947 – 27/7/2012) và kỷ niệm 15 năm tái lập tỉnh (1/7/1997 - 1/7/2012) với những tác phẩm đạt chất lượng nghệ thuật cao, có tầm vóc về tư tưởng chính trị, có tính nhân văn sâu sắc và chất lượng nghệ thuật theo hướng văn học hóa, sân khấu hóa với các nhân vật, hình tượng nghệ thuật sắc nét và tính biểu tượng cao.

Hai là, Quán triệt sâu sắc và hiện thực hóa mục tiêu nâng cao chất lượng các hoạt động văn hóa - nghệ thuật trong thời kỳ mới; thường xuyên tổ chức cho văn, nghệ sỹ đi thực tế, thâm nhập cuộc sống tạo điều kiện tốt nhất về môi trường sáng tạo để cho ra đời các tác phẩm hay và hấp dẫn.

Tăng cường các cuộc thi tác phẩm văn học - nghệ thuật nhằm tìm kiếm những tác phẩm tiêu biểu, đồng thời có chính sách khuyến khích kịp thời, hợp lý đối với đội ngũ văn, nghệ sỹ có những đóng góp tích cực trong lĩnh vực này.

Ba là, đội ngũ văn, nghệ sỹ Bắc Ninh cần xác định rõ trách nhiệm trong việc gìn giữ, bảo tồn, phát huy bản sắc văn hóa dân tộc, vừa mang đậm yếu tố bản sắc quê hương, vừa chứa đựng những tinh hoa, phong cách hiện đại xứng tầm với truyền thống của vùng đất Bắc Ninh - Kinh Bắc, từ đó bồi đắp tâm hồn, nâng cao trình độ nhận thức, xây dựng con người quê hương Bắc Ninh giàu bản sắc, văn hiến và cách mạng, phù hợp với điều kiện hội nhập và phát triển, xây dựng tác phong tư duy công nghiệp...

Bốn là, làm tốt công tác lựa chọn, tuyển dụng và bồi dưỡng đội ngũ hạt nhân văn hóa - nghệ thuật đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong thời kỳ mới vừa có chiều rộng, vừa có hạt nhân (chuẩn bị đội ngũ quản lý để không bị hẫng hụt).

Các văn, nghệ sỹ cần phải ra sức học tập, rèn luyện, tìm tòi, sáng tạo để tạo ra những tác phẩm nghệ thuật, những giá trị thẩm mỹ, xứng đáng là những “hòn ngọc quý” trong những tâm hồn nghệ thuật.

Xứng tầm với vùng đất có các danh nhân nổi tiếng như: Nguyễn Gia Thiều với tác phẩm nổi tiếng “Cung oán ngâm khúc”; Nhà văn Kim Lân nổi tiếng với tác phẩm “Nên vợ nên chồng”; “Vợ nhặt”...; Nhà thơ Hoàng Cầm với hàng loạt các tác phẩm nổi tiếng như: “Hận Nam Quan”; “Lá Diêu Bông”; “Bên kia Sông Đuống”...

Nhân buổi gặp mặt đầu xuân hôm nay, tôi đề nghị các văn, nghệ sỹ hãy đóng góp hết sức mình, có nhiều tác phẩm xuất sắc, xứng tầm với thời đại, phục vụ cho sự nghiệp phát triển của quê hương, đất nước trong thời kỳ mới.

Đề nghị các cấp, các ngành, các cơ quan, đơn vị hãy quan tâm, tạo điều kiện tốt nhất để các văn, nghệ sỹ cống hiến được nhiều hơn nữa trong việc nâng cao đời sống tinh thần cho nhân dân.

Một lần nữa, nhân dịp đầu Xuân Nhâm Thìn, thay mặt Tỉnh ủy, HĐND, UBND, Ủy ban MTTQ tỉnh, tôi xin chúc quý vị đại biểu, các văn, nghệ sỹ mạnh khỏe, phát triển, gia đình hạnh phúc, an khang và thịnh vượng.