Xây dựng không gian kết nối nguồn nhân lực khoa học công nghệ

Trước yêu cầu cấp bách của tăng trưởng kinh tế, nâng cao đời sống xã hội, việc đẩy mạnh phát triển khoa học và công nghệ (KH&CN) có vai trò vô cùng quan trọng. Trong đó, yếu tố then chốt là đầu tư nâng cao chất lượng nguồn nhân lực KH&CN, thu hút đội ngũ trí thức, nhà khoa học tham gia đóng góp cho hoạt động nghiên cứu, chuyển giao, đưa nhanh các thành tựu KH&CN vào đời sống và sản xuất.

Các cơ sở nghiên cứu, ứng dụng KH&CN trên địa bàn cần nhiều nguồn nhân lực chất lượng cao.

Qua thống kê sơ bộ, đội ngũ trí thức làm việc trong lĩnh vực KH&CN toàn tỉnh là gần 700 người; trong đó có 21 Tiến sĩ, Giáo sư, Phó Giáo sư. Riêng Liên hiệp các hội Khoa học và Kỹ thuật tỉnh có 16 tổ chức thành viên với hơn 400.000 hội viên là đội ngũ trí thức có trình độ học vấn cao. Mạng lưới KH&CN cũng dần được hình thành với 19 tổ chức, 10 doanh nghiệp KH&CN. Hằng năm, Sở KH&CN cũng tích cực mời các nhà khoa học, đơn vị nghiên cứu từ Trung ương và tư nhân trong cả quá trình xây dựng, thành lập Hội đồng tư vấn, thẩm định chuyên ngành đối với các nhiệm vụ KH&CN. Nhờ vậy, chất lượng công tác triển khai các đề tài, nhiệm vụ được nâng lên, bình quân mỗi năm thực hiện được hơn 50-60 đề tài/dự án và nhiệm vụ KH&CN, góp phần thúc đẩy xã hội hóa hoạt động KH&CN.
Một số đề tài như: Phát triển hệ thống kết cấu hạ tầng xã hội đáp ứng nhu cầu phát triển bền vững các khu công nghiệp trên địa bàn tỉnh Bắc Ninh được đặt hàng Trường Đại học Kinh tế quốc dân; Nghiên cứu, thiết kế và chuyển giao hệ thống công nghệ bảo quản nông sản (khoai tây giống, khoai tây thương phẩm, cà rốt,...) bằng công nghệ  kiểm soát môi trường trên địa bàn huyện Quế Võ, tỉnh Bắc Ninh của Công ty Cổ phần GVA; Nghiên cứu sự lưu hành bệnh tiên mao trùng trên đàn trâu, bò của tỉnh, ứng dụng kỹ thuật GPS và GIS xây dựng bản đồ dịch tễ, đề xuất biện pháp phòng, chống bệnh hiệu quả trên địa bàn tỉnh của Đại học Nông lâm Thái Nguyên; Xây dựng mô hình trình diễn và phát triển giống lúa ngắn ngày, năng suất cao, chất lượng tốt LCH37 (Sơn Lâm 2) phục vụ mục tiêu nâng cao giá trị hàng hóa nông sản trên địa bàn tỉnh của Viện Cây lương thực và cây thực phẩm; các nhiệm vụ Xây dựng, quản lý và quảng bá thương hiệu cho một số sản phẩm nông nghiệp và làng nghề như Tỏi An Thịnh, Cà rốt Gia Bình, Nem Bùi Ninh Xá,...với sự tham gia của Viện Thổ nhưỡng Nông hóa,…
Qua đánh giá, đội ngũ trí thức KH&CN có nhiều cố gắng trong nghiên cứu, chuyển giao tiến bộ KH&CN vào sản xuất và đời sống cũng như phổ biến kiến thức khoa học kỹ thuật; góp phần nâng cao hiệu quả quản lý, quy hoạch, kế hoạch phát triển của tỉnh; cải thiện năng suất, chất lượng, hiệu quả sản xuất nông nghiệp, tạo ra nhiều mô hình ứng dụng công nghệ cao, tiết kiệm năng lượng bền vững; nâng cao sức cạnh tranh của sản phẩm công nghiệp; từng bước xử lý ô nhiễm môi trường; các giải pháp công nghệ thông tin, hệ thống quản lý chất lượng theo tiêu chuẩn TCVN, ISO giúp nâng cao hiệu lực, hiệu quả hoạt động và hiện đại hóa các cơ quan hành chính nhà nước, đưa KH&CN đóng góp nhiều hơn cho sự nghiệp công nghiệp hóa-hiện đại hóa của tỉnh.
Tuy nhiên, cần phải nhìn nhận thực tế, nhân lực KH&CN chưa đáp ứng được yêu cầu phát triển trong giai đoạn mới; việc thu hút các trí thức trẻ, trí thức trong doanh nghiệp còn hạn chế. Dù đã có nhiều chính sách thu hút nhân tài nhưng vẫn chưa tạo dựng được không gian, môi trường sáng tạo cho các trí thức cống hiến tại địa phương. Còn thiếu những chuyên gia đầu ngành có tư duy độc lập, đột phá trong nghiên cứu cơ bản, tư vấn, phản biện, giám định xã hội; có khả năng giải quyết các vấn đề lớn, bức thiết trước những đòi hỏi của thực tiễn….
Thời gian tới, Sở KH&CN sẽ tiếp tục tham mưu cho tỉnh những cơ chế, chính sách thu hút, kết nối các nhà khoa học, đội ngũ trí thức cho hoạt động nghiên cứu, ứng dụng, triển khai đề tài, nhiệm vụ KH&CN; đẩy mạnh mối liên kết giữa nhà khoa học - nhà quản lý - doanh nghiệp; xây dựng đội ngũ nhân lực KH&CN trình độ cao thông qua việc đào tạo, bồi dưỡng chuyên sâu. Khuyến khích, hỗ trợ doanh nghiệp phát triển nguồn nhân lực quản trị công nghệ và quản lý doanh nghiệp. Tạo điều kiện thuận lợi để đội ngũ trí thức thường xuyên tham gia tư vấn, phản biện và giám định xã hội đối với các dự án, đề án phát triển KT-XH. Huy động các nguồn lực đầu tư kinh phí; xây dựng môi trường nghiên cứu, cơ sở vật chất thuận lợi,…tạo ra hệ sinh thái mở cho các nhà khoa học, trí thức có không gian phát huy trí tuệ và khát vọng cống hiến.