Thương chiến Mỹ-Trung rơi vào giai đoạn ngoài tầm kiểm soát?

Kênh CNN đánh giá chiến tranh thương mại Mỹ-Trung Quốc diễn biến căng thẳng và trong thời gian qua bắt đầu có dấu hiệu trở nên đáng ngại hơn.

Tổng thống Mỹ Donald Trump và Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình trong một cuộc họp báo ở Bắc Kinh năm 2017. Ảnh: Washington Examiner

Ngày 5/8, Trung Quốc hạ giá nhân dân tệ xuống mức thấp nhất trong hơn một thập niên. Trung Quốc còn tuyên bố các công ty của quốc gia này ngừng mua các sản phẩm nông nghiệp Mỹ.

Chính quyền Tổng thống Mỹ Donald Trump sau đó "thêm dầu vào lửa" khi liệt Trung Quốc là nước thao túng tiền tệ. Ngay lập tức, trong ngày 5/8 chỉ số Dow Jones giảm 767 điểm trong khi Nasdaq hạ 3,5%. Nhiều thị trường chứng khoán Mỹ và thế giới chứng kiến "làn sóng đỏ" vì các mã đua nhau lao dốc. Kênh CNN (Mỹ) cho rằng với những diễn biến trên, chiến tranh thương mại đã đạt đến mức nghiêm trọng khó có thể đảo ngược.

Mỗi lần chiến tranh thương mại leo lên nấc thang mới, cả Mỹ và Trung Quốc đều tiến gần đến suy thoái và không thể quay đầu. Ông Art Hogan tại công ty tư vấn tài chính National Securities Corporation nhận định: “Theo lịch sử, suy thoái thường xảy ra do sai sót trong chính sách tiền tệ. Đây là lần đầu tiên chúng ta phải đối mặt với nhiều tính toán sai lầm trong chính sách thương mại như vậy”.

Trong khi đó, ông Peter Boockvar tại tập đoàn tư vấn tài chính Mỹ Bleakley ngày 5/8 nhận định: “Chúng ta rơi vào tình huống thương mại đang đi trật đường ray. Chính sách sử dụng thuế làm công cụ đối đầu với Trung Quốc đã thất bại”. Theo các chuyên gia, điều này có thể khiến Trung Quốc áp dụng biện pháp mạnh mẽ hơn để giảm giá đồng Nhân dân tệ.

Gần đây Tổng thống Trump tuyên bố mức thuế bổ sung sẽ có hiệu lực từ ngày 1/9, theo đó áp thuế 10% lên 300 tỷ USD hàng hóa nhập khẩu từ Trung Quốc, từ hàng may mặc cho đến đồ điện tử. Tuy nhiên, diễn biến này được cho có thể ảnh hưởng tiêu cực đến các hộ gia đình Mỹ, nguồn lực của nền kinh tế quốc gia này.

Ông Hogan nhận xét: “Khi xảy ra bất ổn trong thời điểm đầu năm học và vào ngày lễ mua sắm, nền kinh tế sẽ đi xuống". Cổ phiếu của những doanh nghiệp công nghệ và bán lẻ chịu ảnh hưởng nhiều nhất trong cảnh báo về mức thuế mới của Tổng thống Trump. Chỉ riêng giá cổ phiếu của nhà bán lẻ Best Buy đã giảm 15% trong phiên giao dịch ngày 31/7.

Trong khi đó, người nông dân Mỹ cũng trong trạng thái lo âu. Bộ Thương mại Mỹ xác nhận các doanh nghiệp Trung Quốc đã ngừng mua nông sản Mỹ. Chiến tranh thương mại đã buộc Mỹ phải chi hàng tỷ USD cứu trợ người nông dân. Nợ nông nghiệp không trả đúng kỳ hạn đã tăng gấp 3 lần kể từ gữa năm 2015.

Quyết định giảm giá đồng Nhân dân tệ của Trung Quốc trong khi đó gây nghi ngại về một cuộc chiến tranh tiền tệ với các quốc gia đua nhau giảm giá đồng tiền nội địa.

CNN đánh giá chiến tranh thương mại Mỹ-Trung Quốc đang leo thang trong đúng thời điểm kinh tế toàn cầu gặp nhiều vấn đề. Ngân hàng trung ương của nhiều quốc gia trên khắp thế giới và ngay cả Ngân hàng Dự trữ Liên bang Mỹ (FED) không có nhiều lựa chọn để giải quyết vấn đề bởi lãi suất cho vay đã ở mức thấp và giải pháp tiếp tục giảm lãi suất là không mấy khả thi.

Ông Michael Hirson tại công ty tư vấn Mỹ Eurasia Group đánh giá: “Tổng thống Trump càng tăng áp lực lên Trung Quốc thì càng khó khăn để hai bên chịu nhượng bộ bởi dường như họ đang đàm phán ở trước họng súng”.